Olympic Bắc Kinh, lợi ích quốc gia và sự thống nhất lãnh thổ phải được ưu
tiên hàng đầu!”
Một bài trên báo chí Trung Quốc năm 2006 mô tả rõ ràng mối quan hệ
này. “Việc gia tăng hai con số (chi phí quân sự) xảy ra cho đến mãi những
năm gần đây khi căng thẳng leo thang tại eo biển Đài Loan. Vì giới cầm
quyền Đài Loan nổi điên và có hành động quá khích tách hòn đảo ra khỏi
đất nước, Đại lục buộc phải suy tính nghiêm túc đến khả năng ít mong muốn
nhất là xung đột vũ trang. Nói cho cùng thì một quốc gia có quyền bảo vệ sự
toàn vẹn lãnh thổ của mình”.
Súng hay bơ
Mặc dù ngân sách quân sự Trung Quốc, cũng như ngân sách khác, không
bao giờ được thảo luận công khai trước khi được Quốc hội thông qua, một
số trí thức ở Trung Quốc bắt đầu than vãn về chi tiêu quá mức cho quân sự.
Một cuộc thảo luận bí mật “súng hay là bơ” bắt đầu nổ ra trong giới hoạch
định chính sách tinh hoa, không phải quần chúng. Một cuộc điều tra ở Bắc
Kinh cho thấy mức độ ủng hộ chi tiêu cho quân sự so với chi tiêu cho xã hội
năm 2004 lớn hơn năm 2003. Hầu hết (95%) người dân thành thị trong cuộc
điều tra thực hiện bởi Dự án Thái độ Toàn cầu Pew năm 2006 cho rằng việc
tăng cường sức mạnh quân sự của Trung Quốc là điều tốt.
Một giáo sư nói chuyện với tôi trong cuộc hội thảo năm 2005 có đưa ra
câu hỏi rằng: “Chúng tôi thực sự cần sức mạnh quân sự đến mức nào?” “Tôi
muốn Trung Quốc trở thành một siêu cường kinh tế và siêu cường chính trị,”
ông nói, “nhưng Trung Quốc không nhất thiết phải là một siêu cường quân
sự.” Một học giả khác chia sẻ rằng vấn đề không đơn giản chỉ là lấy tiền từ
các ưu tiên đối nội như phát triển các khu vực nghèo sâu trong lục địa hay
cải thiện nguồn nước ở phía bắc Trung Quốc. “Việc phát triển quân sự làm
gia tăng ảnh hưởng của PLA, và như thế sẽ không thể có tiến bộ gì trong cải
cách chính trị trong nước.” Một nhà kinh tế, người ủng hộ việc công khai và
minh bạch hóa các khoản chi tiêu ngân sách nói rằng PLA và Bộ Xây dựng
là những nơi phản đối mạnh nhất động thái này.
