Triển vọng tương lai
Ngay cả khi Thủ tướng Abe thôi viếng thăm Đền Yasukuni, Trung Quốc
vẫn sẽ không có khả năng thỏa thuận được một giải pháp toàn diện cho các
vấn đề lịch sử cũng như sự cải thiện tổng thể trong quan hệ với Nhật Bản,
trừ khi Trung Quốc có thể cam kết một cách đáng tin tưởng rằng họ sẽ chấm
dứt chỉ trích Nhật Bản về lịch sử chiến tranh. Những người Hàn Quốc, vốn
đã cam kết bằng văn bản thực hiện điều nói trên đối với Nhật Bản, cũng đã
không thể giữ lời hứa của mình vì những sức ép chính trị nội bộ tương tự
như Trung Quốc. Ngay cả khi thường trực ban bí thư của Đảng Cộng sản
đồng ý ở một chừng mực nào đó về việc biên tập lại các sách giáo khoa và
chấm dứt các lễ kỷ niệm thường niên, họ vẫn không thể kiểm soát được các
sự kiện tại Nhật Bản hoặc báo lá cải Trung Quốc đưa tin về các sự kiện đó.
Một đại tá Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc nói với tôi: “Bộ Ngoại
giao và các lãnh đạo Đảng muốn thay đổi ý kiến của quần chúng đối với
Nhật Bản và khép lại quá khứ, nhưng đã quá muộn.” “Đáng ra chúng ta phải
cố thay đổi ý kiến của quần chúng cách đây mười năm, khi Đảng vẫn còn
kiểm soát được thông tin. Giờ thì chúng ta không thể làm được nữa.”
Khi nước Trung Quốc càng lớn mạnh hơn và người dân Trung Quốc tự tin
hơn thì họ càng tỏ ra ít khoan dung hơn đối với những sự xem nhẹ của Nhật
Bản, liên quan đến lịch sử hoặc các vấn đề khác. Tận trong sâu thẳm, họ tin
rằng Nhật Bản đang cố gắng kìm hãm để Trung Hoa luôn yếu ớt. Một nhà
ngoại giao trẻ đã nổi cáu tại một cuộc gặp quốc tế khi nghe một nhà nghiên
cứu Nhật Bản phát biểu. “Hoa Kỳ có thể chấp nhận một nước Trung Hoa lớn
mạnh, nhưng Nhật Bản không thể,” anh ta đã phàn nàn, “Hoa Kỳ có thể
chấp nhận việc Trung Quốc thống nhất với Đài Loan một cách hòa bình,
nhưng Nhật Bản không thể.”
Thái độ chống Nhật mạnh mẽ trên Internet phản ánh suy nghĩ của người
Trung Quốc rằng, Trung Quốc và Nhật Bản đang lao vào cuộc chạy đua để
