“Hồ không dám đề nghị đàm phán với Đài Loan vô điều kiện trong bối
cảnh quyền lực chính trị [giới hạn] của mình lúc này,” một sĩ quan quân đội
Trung Quốc cho biết năm 2004. “Khi Giang vẫn còn tại nhiệm, ông thực sự
là ông chủ nhưng ông thậm chí không có quyền lực chính trị để làm một
điều nhạy cảm như vậy. Và hiện giờ họ Hồ cũng không muốn đánh mất danh
tiếng của mình và bị chỉ trích do làm việc đó.”
Giới chóp bu chính trị ở Trung Quốc bị ám ảnh với “nguyên tắc một
Trung Quốc” nên đến năm 2002, họ coi đây là điều kiện cho việc mở hoạt
động vận tải, thư tín và thương mại trực tiếp với Đài Loan (“ba mối liên
kết”) - điều mà Trung Quốc đã mong muốn từ năm 1979 như là một cách để
ràng buộc Đài Loan chặt chẽ hơn với Đại lục.
Bắc Kinh nêu rõ sẽ không bao giờ công nhận quyền lực của chính quyền
Đài Loan. Việc từ chối thẳng thừng không cho chính quyền Đài Loan chút
thể diện nào cản trở thảo luận về những vấn đề mà thậm chí kém phần nhạy
cảm như du lịch hoặc thương mại. Bắc Kinh khẳng định rằng trong các cuộc
đàm phán về các vấn đề kinh tế với đại diện ngành công nghiệp tư nhân thì
bất cứ quan chức chính phủ nào trong phòng họp cũng chỉ đóng vai trò cố
vấn. Mặc dù cả Trung Quốc và Đài Loan đều là thành viên WTO, Trung
Quốc hầu như không trao đổi với Đài Loan trong WTO vì điều này có thể
hàm ý rằng chính phủ Đài Loan có chủ quyền đối với hòn đảo này. Thật khó
để đạt được tiến bộ trong tiến trình thống nhất hòa bình trừ khi chính phủ
Trung Quốc có thể quên đi niềm kiêu hãnh và nói chuyện trực tiếp với chính
phủ Đài Loan.
Giang Trạch Dân, trong năm cuối cùng của nhiệm kỳ tổng bí thư Đảng
Cộng sản Trung Quốc, tỏ ra sốt ruột muốn đạt được tiến triển trong vấn đề
thống nhất đất nước, và khấp khởi vài tia hy vọng nào đó rằng Đài Loan, sau
khi bị suy thoái kinh tế, có thể đồng ý thiết lập mối liên hệ trực tiếp về thư
tín, vận tải, và thương mại. Giang cũng muốn lấy lòng tổng thống mới của
Hoa Kỳ George W. Bush, và sắp tới ông sẽ ghé thăm trang trại vị tổng thống
này ở Crawford, Texas. Sau một thập kỷ là lãnh đạo số một của Trung Quốc,
quyền lực của ông đã vững chắc. Trong bối cảnh đó, ông cuối cùng đã cố
