Bất bình đẳng
Các nhà lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc lo ngại sự gia tăng bất bình
đẳng - mà người Trung Quốc gọi là “phân cực” - có thể sẽ làm phát sinh
những bất ổn trên diện rộng hoặc thậm chí một cuộc cách mạng chống lại
Đảng Cộng sản. Thủ tướng Ôn Gia Bảo, trong bài phát biểu mừng năm mới
2006, đã hứa sẽ “quan tâm đến việc duy trì bình đẳng xã hội” và ưu tiên “các
vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của người dân”.
Khoảng cách giàu nghèo đã mở rộng trong suốt thời kỳ đổi mới: 10% số
người giàu nhất chiếm tới 45% của cải của cả nước trong khi 10% số người
nghèo nhất chỉ chiếm 1,4%. Thu nhập bình quân đầu người ở thành thị hiện
gấp 3,23 lần ở nông thôn. Năm 1985, mức chênh lệnh này chỉ là 2,57%.
Mức tăng trưởng thu nhập hằng năm ở thành thị (8-9%) gần gấp đôi ở nông
thôn (4-5%).
Hệ số Gini của Trung Quốc, phương pháp đo sự bất bình đẳng trong thu
nhập của một quốc gia được cộng đồng quốc tế chấp nhận (theo mức độ từ
bình đẳng hoàn toàn tới mức độ một người chiếm toàn bộ của cải), ở khoảng
giữa mức 0,46 và 0,49, tiệm cận 0,50 theo một số nguồn tin chính thức khác
nhau của Trung Quốc. Người Trung Quốc coi 0,40 là mức nguy hiểm của
chỉ số Gini và nói rằng Trung Quốc đã vượt chỉ số nguy hiểm này từ năm
1994. Để tiện so sánh, theo số liệu mới nhất của Ngân hàng Thế giới, chỉ số
Gini của Hoa Kỳ là 0,41, của Anh là 0,36 và Đức là 0,28.
Thủ tướng Ôn và Chủ tịch Hồ đã dành nhiều thời gian để đến thăm những
vùng nghèo khó ở Đông Bắc và các tỉnh vùng sâu vùng xa để bày tỏ sự quan
tâm đối với người dân tay trắng. Tình trạng chênh lệnh lớn giữa khu vực ven
biển giàu có và những tỉnh nghèo khó sâu trong lục địa có thể đe dọa đến sự
thống nhất đất nước. Người dân ở những khu vực giàu có nhất (Thượng Hải,
Bắc Kinh, Chiết Giang, Quảng Đông và Phúc Kiến) có thu nhập cao gấp hai
lần so với người dân ở những khu nghèo nhất. Mã Khải, nhà hoạch định
