chống đối của giới tinh hoa, nhưng có thể là mầm mống cho những chính
kiến đối lập của giới lãnh đạo đang ngày càng gia tăng.
Chủ tịch Giang rất khéo trong việc ngăn chặn sự chia rẽ này thông qua
việc bắt những nhà lãnh đạo khác phải cùng chia sẻ trách nhiệm với ông đối
với những quyết định gây nhiều tranh cãi. Ông đã đẩy Hồ Cẩm Đào, người
được chỉ định là sẽ kế nhiệm ông, đứng mũi chịu sào trong các cuộc khủng
hoảng do vụ Hoa Kỳ đánh bom nhầm đại sứ quán Trung Quốc ở Belgrade
năm 1999 và vụ máy bay do thám của Hoa Kỳ va chạm với chiến đấu cơ của
Trung Quốc năm 2001 gây ra (nhiều sinh viên mà tôi có dịp trò chuyện đều
cho rằng đây là những hành động hèn nhát của Giang). Nghe nói ông cũng
đã triệu tập một cuộc họp đặc biệt với sự tham dự của hơn hai nghìn quan
chức Đảng và yêu cầu mỗi ủy viên của Ban Thường vụ Bộ Chính trị phải
đứng lên và tuyên bố rõ rằng họ ủng hộ sự cần thiết của việc mở chiến dịch
xóa bỏ Pháp Luân Công, nhóm tôn giáo đã tổ chức cuộc biểu tình ngồi lớn
trước khu hành chính vào tháng Tư năm 1999, cũng như vụ đàn áp những
người biểu tình bằng quân đội ở Thiên An Môn 10 năm trước. Giang đẩy
Thủ tướng Chu Dung Cơ giơ đầu chịu báng khi Tổng thống Clinton từ chối
kết thúc vòng đám phán gia nhập WTO của Trung Quốc trong chuyến thăm
của Chu đến Hoa Kỳ tháng Tư năm 1999. Là một viên chức của Hoa Kỳ đi
cùng Chu trên máy bay của Trung Quốc, tôi có nhiệm vụ đau đớn là chứng
kiến tận mắt sự tủi hổ của Chu.
Từ thời Đặng Tiểu Bình, các nhà lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc đã
cố gắng giảm thiểu nguy cơ chia rẽ trong hàng ngũ lãnh đạo vốn đầy rẫy bất
ổn thông qua việc quy định nhiệm kỳ cố định, giới hạn thời gian nắm quyền,
và đặt ra độ tuổi nghỉ hưu bắt buộc để điều chỉnh sự tranh giành quyền lực.
Khi Giang Trạch Dân 77 tuổi và thôi chức tổng bí thư (năm 2002) và chủ
tịch nước (năm 2003), đây là lần đầu tiên một nhà lãnh đạo của một nước
cộng sản lớn chuyển giao quyền lực cho người kế nhiệm mà không có chính
biến hay là cái chết. Một người thân tín của Giang, Tăng Khánh Hồng, đã ca
ngợi Giang bởi “sự thay thế lãnh đạo giữa hai thế hệ cũ và mới trong cơ chế
lãnh đạo tập thể tập trung một cách ổn định và trật tự... Trong lịch sử của
