trước chiếc quan tài phủ lên một tấm màn đen rộng, Cha Cận đã làm phép
xác. Anh chị em giáo dân đồng hát bài “Libéra” hòa lẫn tiếng chuông nhà
thờ ngân vang, vượt thoát ra ngoài lãnh địa Quy Hòa. Sau khi rẩy nước
thánh và xông hương, hai anh em bệnh nhân khiêng quan tài ra để lên xe
kéo, đi trước hết là ông Diệp cầm Thánh giá và hai em nhỏ là Diệp Nam và
Phan Kiến cầm đèn đi hai bên, tôi thì như một người gia quyến nên đi sau
quan tài. Khi đám đưa xác qua nhà thương Nữ thì có một nữ bệnh nhân ra
tháp tùng. Tất cả vỏn vẹn 6 người. Quãng đường từ nhà thờ ra đến nghĩa
trang chỉ có 200 mét nên đi cũng rất nhanh. Khi ra đến nơi chôn cất gần bụi
chuối tôi thấy huyệt đầy nước vì ở gần bên khe suối và vả lại tháng 11
dương lịch ở đây là mưa dầm. Chúng tôi cùng phụ lấy gáo dừa tát nước
nhưng vẫn không hết nước nên cuối cùng tôi quyết định bỏ hòm xuống và
tôi đứng lên ở giữa hòm rồi anh em cùng lấp đất. Quan tài khi chôn tôi để
đầu quay về núi, chân chỉ ra biển. Sau khi mọi người đã ra về hết, tôi cẩn
thận bê một hòn đá bằng cỡ trái bóng đá, nặng độ 5 đến 7 kg chôn dưới
chân mộ anh Trí.
Tôi ở lại bên mộ Trí với lời cầu kinh hòa với tiếng dương liễu reo vi vút,
tiếng sóng biển ì ầm và gió núi lồng lộng cho đến khi hoàng hôn rủ bóng
trên núi Đức Mẹ thì tôi mới lững thững trở về nhà riêng trong nỗi buồn man
mác vời vợi.
Qua ngày hôm sau, tôi lấy hai thanh cây rừng lớn đóng thành một Thánh
giá và lấy mực ghi tên Franois Nguyễn Trọng Trí - số hiệu bệnh 1134, đem
ra mộ anh Trí chôn sâu hơn 5 tấc ở đầu mộ cho chắc chắn.
Sau khi Trí chết chôn đã ba ngày thì anh Hành, người nhà từ Quy Nhơn
theo thường lệ hàng tuần đem thịt heo nạc kho tiêu vào cho Trí mới được
tôi báo tin Trí đã qua đời lúc 5 giờ 45 phút sáng ngày 11/11/1940 tại phòng
liệt vì bệnh kiết lị quá nặng. Qua ngày hôm sau, mẹ và chị Lễ của Trí tức
tốc vào Quy Hòa, sau khi lên chào các mẹ, tôi hướng dẫn gia đình Trí ra
thăm mộ. Nơi đây, tôi không thể cầm được giọt lệ vì một người mẹ khóc
đứa con yêu, một người chị khóc đứa em thương trong một buổi chiều mùa
đông se se lạnh ở nghĩa trang vì gió núi, gió biển thổi xào xạc trên hàng
dương liễu ở một nơi thật cô tịnh. Mẹ Trí khóc rất nhiều rồi ôm tôi nói lời
