thiếu chí tiến thủ, thiếu hoài bão và thiếu cả lý tưởng, chính lý tưởng đó mới
làm cho những người yêu vụng nhớ thầm càng trở nên ngọt ngào, càng sung
sướng, càng say sưa trân trọng và giữ lấy những của cải tinh thần, tức là
thanh danh của một dòng họ đã có từ lâu đời, thanh danh của Công ty, mới
làm cho bác phấn đấu phát huy thanh danh vẻ vang đó. Mặc dù bác đã dũng
cảm trong tình yêu và trong hôn nhân, chống lại lời nghiêm huấn của ông
nội, nhưng bác vẫn chưa có tình cảm của nhà thơ. Bác cũng không có tham
vọng, bác Gotthold ạ! Tất nhiên thanh danh lâu đời ở đây chẳng qua là làm
cho việc buôn bán lương thực được mọi người tôn kính quý trọng, nắm mọi
quyền thế trong một xứ sở nào đó... Phải chăng lúc đầu bác cũng nghĩ rằng
mình phải lấy cô gái họ Stüwing mà mình yêu, không nghĩ đến mọi trở ngại
của cuộc sống thực tế, bởi vì tính toán băn khoăn như vậy là nhỏ nhặt, tầm
thường... Chà, chúng ta đã là người được giáo dục, nhìn xa hiểu rộng, chúng
ta có thể hiểu rằng phạm vi hoạt động cho danh lợi của mình, nếu xét từ
ngoài và nhìn từ trên, quả thực là nhỏ bé vô cùng. Nhưng mọi việc trên đời
đều tương đối thôi, bác Gotthold ạ! Chả nhẽ bác không biết rằng dù sống
trong một thành phố nhỏ, người ta cũng có thể trở thành một nhân vật vĩ đại
hay sao? Chả nhẽ bác không biết rằng thậm chí người nào đó ở trong một thị
trấn nhỏ trên bờ biển Baltic cũng có thể trở thành Cesar hay sao? Tất nhiên,
muốn vậy phải có một chút ước mơ, phải có một chút lý tưởng... Nhưng bác
thì lại thiếu những thứ đó dù bác tự coi bác là người thế nào cũng vậy”.
Thomas Buddenbrook quay người đi. Anh bước đến trước cửa sổ, tay
chắp sau lưng, một nụ cười hé nở trên khuôn mặt thông minh.
Anh nhìn mặt chính của tòa thị chính ở phía đối diện xây kiểu gô-tích,
màn mưa đang bao trùm lên ngôi nhà có ánh đèn ảm đạm ấy.
Lẽ ra, sau khi bố từ trần, Thomas có quyền kế thừa ngay chức tham nghị
do vua Hà Lan tặng, lần này thì tự nhiên chức ấy lại chuyển sang cho anh,
khiến Tony cảm thấy hãnh diện vô cùng; và tấm biển hình bán nguyệt vẽ con
sư tử, cái huy hiệu và cái mũ nhà vua, lại xuất hiện ngoài cổng của tòa nhà ở
phố Meng, đóng ngay dưới dòng chữ La-tinh Dominus providebit.
Tháng sáu năm đó, sau khi vừa thu xếp xong công việc, ông tham trẻ liền
lên đường đi Amsterdam lo chuyện buôn bán. Lần này ông sẽ ở đấy bao lâu,
