thì những việc này không quan trọng bằng những việc vừa nói ở trên. Chú
đã chứng kiến bao nhiêu cảnh ly tán, chết chóc, phá sản, sụp đổ nên trong ý
nghĩ của chú, việc chia tay với bà Ida chỉ là việc cuối cùng xảy ra sau những
việc kia mà thôi. Không việc nào làm chú kinh ngạc cả. Có lúc, chú ngước
đầu có mái tóc vàng nhạt, mím chặt môi, mở to cánh mũi rất thính của chú,
tựa hồ chú đang hít thở không khí bao chung quanh một cách cẩn thận, nhẹ
nhàng, sợ ngửi phải cái mùi lạ lùng mà quen thuộc kia, cái mùi mà hương
thơm của hoa bày trên bàn thờ bà nội chú năm ấy không át nổi!...
Mỗi lần bà Tony đến thăm bà chị dâu, bao giờ cũng kéo cháu lại, kể lai
lịch dòng họ Buddenbrook và tương lai xán lạn cho chú nghe. Tương lai họ
này, bà Tony nói, ngoài việc nhờ ơn Chúa là hoàn toàn trông mong vào một
mình Johann. Cuộc sống trước mắt càng nhiều nỗi lo âu thì bà càng say sưa
nhắc đến hào hoa của thời cụ nội và cụ thân sinh bà. Cụ tổ chú Hanno đã
từng ngồi xe tứ mã đi du lịch khắp nước Đức thế nào! Một hôm, dạ dày bà
bỗng đau quặn lên chỉ vì Friederike, Henriette và Pfiffi đồng thanh nói rằng
gia đình nhà Hagenström là tinh hoa của xã hội!
Tin tức về ông Christian thật là đau lòng. Ông lấy vợ lần này chỉ hại thêm
cho sức khỏe ông mà thôi. Cái bệnh hoảng loạn của ông trước kia lúc nào
cũng thấy một ảo ảnh rất dễ sợ, xem chừng ngày một nặng lên. Nghe lời
khuyên của vợ và bác sĩ, ông vào nằm ở một bệnh viện tâm thần. Ở đấy, ông
rất buồn. Ông viết cho người nhà nhiều bức thư phàn nàn rằng, ông mong
được ra khỏi viện, người ta chăm sóc bệnh nhân tồi tệ lắm. Nhưng bệnh viện
quản lý ông nghiêm ngặt, có lẽ đó là phương pháp tốt nhất đối với ông. Dù
sao đi nữa thì đó cũng là dịp để vợ ông được tự do như hồi còn một thân một
mình, không bị câu thúc mà lại không bị trở ngại gì về các mặt thực tế và
đạo đức do cuộc hôn nhân đem lại.
