đoạn buôn bán làm ăn, chèn ép lẫn nhau càng ngày càng xảo trá, tàn nhẫn,
chứ không như hồi gia đình Buddenbrook lấy sự thật thà, cần cù chăm chỉ
làm kế tiến thủ, như lời dạy của tổ tiên về cái gọi là “đạo đức gia truyền”:
“Các con ơi! Ban ngày các con hãy chăm chỉ làm ăn, nhưng chớ làm gì hổ
thẹn với lương tâm để ban đêm được ngủ ngon lành!”.
○○○
Thomas Mann đã mở đầu sáu mươi năm hoạt động văn học của mình vào
những năm cuối thế kỷ XIX. Học xong trung học ông tình nguyện vào làm ở
Công ty bảo hiểm Munich, nhưng vì chán ghét thương mại, ông chuyển sang
nghề làm báo viết văn. Lúc đầu ông làm hiệu đính và biên tập ở tòa soạn tạp
chí Thằng Ngốc, một tờ báo chuyên viết về đề tài khôi hài châm biếm. Năm
1901, sau khi tác phẩm gia đình Buddenbrook ra mắt bạn đọc, tên tuổi ông
nổi tiếng trên văn đàn nước Đức và thế giới.
Lúc đầu, tác phẩm của ông chủ yếu là lột trần những thói hư tật xấu của
tầng lớp quý tộc cũng như giai cấp tư sản ăn bám và mục nát. Thời gian này,
ông đã viết những tác phẩm như: Gia đình Buddenbrook, tập truyện ngắn
Tristan, Chết ở Venice v.v... Cuộc chiến tranh thế giới lần thứ nhất đã làm
cho Thomas Mann thay đổi nhân sinh quan của mình. Có thể nói đó là bước
ngoặt trong đời ông. Ông đã từng nói: “Tiếng sét của cuộc chiến tranh năm
1914 đã kết thúc thời đại mỹ học tư sản, nơi chúng ta đã trưởng thành”.
Cuốn tiểu thuyết Núi thần, xuất bản năm 1924 là tác phẩm viết theo thế
giới quan mới. Trong tác phẩm này không những Thomas Mann phê phán
cuộc sống đồi bại của giai cấp tư sản và quý tộc mà còn vẽ ra viễn cảnh đẹp
đẽ của tương lai xán lạn huy hoàng.
Tư tưởng Thomas Mann thay đổi rõ nét nhất vào những năm thứ ba mươi
của thế kỷ này. Năm 1929, Thomas Mann viết cuốn truyện vừa Mario và tên
phù thủy phê phán những hành động ngang tàng của bọn phát xít. Năm
1933, sau khi lên cầm quyền ở Đức, bọn phát xít Hitler thẳng tay đàn áp các
nhân sĩ tiến bộ, Thomas Mann phải sang cư trú ở Thụy Sĩ. Đến năm 1938, vì