cho má, phải trông chừng má không đánh giặc được". Má biết nó kiếm cớ
thế thôi, lần sau má cứ đi. Tùy đành chịu. Chẳng biết có phải lây tính của
con nuôi không mà má đi nhanh, cười to, nói vội, má trẻ cả người lẫn nết.
Mỗi lần bộ đội mở liên hoan mừng thắng trận, má cũng lên hò mấy câu văn
nghệ như ai.
Rồi một mùa đông khác đến. Cũng vào lúc bụi tre bắt đầu đưa võng
trong gió bấc, đại đội của Tùy lại kéo qua Đồng Dừa. Anh em từ trên Tây
Nguyên về, sắp xuống tàu đi tập kết. Tùy nói:
- Chúng con dỡ nhà của má, bây giờ phải dựng đền.
Má can không nổi. Tùy và mươi anh em xoay trần, lội ao vớt cột kèo
lên, dựng lại cái nhà gỗ của má. Tùy còn mua lá dừa nước về đánh, lợp mái
nhà thật dày. Tùy ngồi vắt vẻo trên nóc nhà, bó lạt gài thắt lưng, tay buộc
mà miệng cứ bô bô:
- Chà, xem cái nhà biết tay thợ khéo. Gỗ xoàng thôi, cơ mà đường bào
nét đục cứ sắc như dao cạo, các cậu thấy không? Hồi mồ ma ông cụ là thợ
cả đấy nhé. Cái anh lá dừa nước này ngoài Bắc chả có đâu. Vừa bền vừa
khó bén lửa, đắt hơn tranh một tẹo cơ mà rẻ hơn ngói... Chúng con lợp dày,
sau này con về cưới vợ không phải lợp lại, nhé má nhé. Đang tuyên bố hứa
hẹn, mái nhà nó chơi ác nó đái trên đầu cô dâu chú rể, chán ơi là chán...
Tùy cố đùa cho má vui. Má cố cười để con khỏi buồn.
Các má dặn nhau khi tiễn đưa phải nén nước mắt. Sỏi đi học vắng. Má
đem Sâm đi gửi nhà hàng xóm kẻo nó khóc lăn ra không dỗ được. Má nói
với anh em những lời khuyến khích, và tự hẹn chia tay xong sẽ khóc cho
thỏa. Thế nhưng, sau khi bóng áo xita xám cuối cùng đi khuất, má chỉ lặng
lẽ ngồi xuống gốc đa, không khóc. Má nhìn những dấu dép cao su đủ cỡ in
trên đường lầy và nghĩ, bằng tất cả sức mạnh của ý nghĩ, rằng phải có một
ngày các dấu dép ấy quay ngược chiều, trở về với má. Những xoáy lốc
