trảm thủ, còn Đức-bụng chạy trốn qua hải phận Ba-thắc, Tông đức-hầu
đem việc tư qua Gia-định, điều khiển quan binh chia đi tuần bắt, năm sau
bắt được Đức-bụng làm tội lăng-trì
Năm thứ 18 (Ất-hợi - 1755) nước Cao-miên trái mạng, vu sai quan quân
đến đánh, vua nước ấy là Nặc-ong-Nguyên chạy sang Tôn-đức hầu ở Hà-
ên, nhờ Tôn-đức-hầu tâu giúp mới được dâng đất để khỏi tội.
Năm thứ 20 (Đinh-sửu - 1757) nước Cao-miên có loạn, vương tôn là
Nặc-ong-Tôn chạy sang nương náu ở Hà- ên rồi xin làm con nuôi Tôn-đức-
hầu, Tôn-đức-hầu đem việc tấu lên, vua phong cho Nặc-ong-Tôn làm quốc
vương Cao-miên, rồi hộ tống về nước. Sau khi được sắc phong, Nặc-ong-
Tôn đem đất 5 phủ Chân-sân, Sài-mạt [66a] Cần-bột, Linh-quỳnh, Vũng-
thơm dâng cho Tôn-đức-hầu để tạ ơn giúp đỡ. Tôn-đức-hầu đem dâng đất
ấy lên triều, và vua hạ chỉ chuẩn đặt 5 phủ thuộc trấn Hà- ên quản hạt.
Tôn-đức-hầu lại lập đạo Kiên-giang ở xứ Rạch-giá, lập đạo Long-xuyên ở xứ
Cà-mau, đều đặt quan lại cai trị.
Tháng 8 mùa thu năm Bính-tuất (1766) đời vua Duệ-tôn Hiếu-định-
Hoàng-đế năm thứ 2 (Nguyễn-phúc-Thuần) có thám-tử trấn Hà- ên từ
nước Tiêm-la về báo n rằng Phong-vương nước Tiêm (vua nước ấy có
bịnh phong hủi) nên người trong nước gọi là phong-vương) đã chỉnh bị
chiến tháp (chiến thuyền của nước Tiêm gọi là tháp, cách thức giống chiếc
tam-bản của tàu Tây-dương mà lớn hơn, người thủy-thủ ngồi xây mặt ra
sau mà chèo) và binh biển sẽ đến đánh trấn Hà- ên.
Phong vương thuở ấy ưa việc sử dụng võ toan xâm-lấn nước ngoài, gây
oán với bốn bên lân-quốc, mà chánh-trị rất tàn bạo. Tôn-đức-hầu lấy làm lo
[66b], nên sự phòng bị càng thêm chặt chẽ, tháng 9 tư báo với khổn-súy
(chủ-tướng) thành Gia-định xin binh ứng-viện. Ngày 10 tháng 10, quan
Điều-khiển (ở Gia-định) là thống-suất Khôi-khoa-hầu Nguyễn-phúc-Khôi,
Tham-mưu Miên-trường-hầu Nguyễn-hữu-Miên, sai Bộ-đạo-quan Cai-đội
Siêu-nghĩa-hầu, Tân-châu-đạo Cai-đội Kế-thiện-hầu, Binh-luận Duy-tài-bá,
đem 20 chiếc thuyền tuần bể và 1000 nh-binh đến trấn Hà- ên, đề phòng
bị ngoại hoạn.
