Tháng 10 năm Tân-sửu (1781) Đại tướng Tiêm-la là Chất-tri và Sô-si 2
anh em sang đánh nước Cao-miên, vua nước ấy là Nặc-ong-Ấn cấp báo về
triều. Tháng giêng năm Nhâm-dần (1782) Triều đình sai Điều-khiển
Chưởng-cơ Thụy-ứng-Hầu Nguyễn-hữu-Thụy đem binh cứu viện. [78a] Khi
ấy Phi-nhã-Tân làm việc tàn bạo, ai hơi trái ý là bị chém giết, nhân dân
không được yên ổn, bọn trộm cướp dấy lên tứ tung, duy quận giặc ở thành
Cổ-lạc thì lại rất mạnh. Phi-nhã-Tân bèn sai đại tướng Phi-nhã Oan-sản đem
binh đi đánh, tên thủ tướng giặc ở thành Cổ-lạc là em ruột của Oan-sản
bèn bày tỏ tệ chánh của bạo quân (Phi-nhã-Tân), nếu không nh việc
trước, ắt bị Tân tàn sát đến nơi. Oan-sản nghe theo, bèn hiệp-binh kéo về
thành Vọng-các vây đánh, dân chúng đều hưởng ứng theo, bắt được Phi-
nhã-Tân bỏ tù, rồi phát ngân khố khao thưởng cho tướng sĩ khởi nghĩa, và
đón anh em Chất-tri về nước thương nghị.
Tháng 3 Chất-tri được n báo, lập tức sai em là Sô-si ở lại sau, để cùng
Thụy-ứng-Hầu giảng hòa. Còn Chất-tri tự đem vệ-binh đi đêm về thành
Vọng-các kể tội Phi-nhã-Tân rồi giết chết [78b] phơi thây ngoài thành để
đáp tạ lòng người trong nước.
Khi ấy Chất-tri lên ngôi Phật-vương Tiêm-la (tục nước Tiêm trọng Phật,
gọi vua là Phật-vương, cũng như ở trung thổ hay kinh trời, xưng vua là
Thiên-vương). Còn Sô-si về sau phong làm Nhị-vương, và phong người
cháu là Ma-lặc làm Tam-vương. Những nhân dân Việt-nam trước bị Phi-
nhã-Tân lưu đày, thì nay đều được ân xá cho về Vọng-các an-trí, cấp cho
ền gạo để nuôi sống. Còn Oan-sản tự quyền phát bạc kho nên bị bỏ tù.
Oan-sản phẫn uất tự tử, ấy là cũng do sự nghi kỵ nhau vậy. Rồi sau Chất-tri
lại sai Thát-xỉ-Đa đến chiếm đất Hà- ên.
Tháng 2, anh em Tây-sơn Nguyễn-văn-Nhạc, Nguyễn-văn-Huệ đem
30.000 binh thủy-bộ vào lấy Gia-định, thủy- nh ta bày trận ở ngã bảy Cần-
giờ. Binh Tây-sơn nhơn thuận theo chiều gió và nước thủy-triều kéo buồm
xông thẳng vào trận ta, binh ta không đánh mà tan rã, [79a] chỉ có tàu Tây-
dương của Man-hòe chống cự được lâu. (Man-hòe người là nước Lang-sa
Tây-dương giúp sức với Bản-triều, làm quan Khâm-sai cai quản Trung-
