giúp, bố không bỏ con trong hoạn nạn, con có thể dựa vào bố, con và mẹ là
những người yêu thương nhất của bố. Nhiều lần Gradov gây ra những trò
ngu ngốc kiểu trẻ con thông thường, nhưng chưa bao giờ bị trừng phạt vì
chúng, ngược lại, bố và mẹ, cảm thấy có lỗi trước đứa trẻ vì thiếu đi một
gia đình toàn vẹn, đã tự dàn xếp tình hình và không mắng con, thậm chí
còn có vẻ như thương xót.
Cùng với năm tháng, ở Gradov đã phát triển sự thiếu kĩ năng và không
mong muốn tuyệt đối nghĩ về các hậu quả của những hành động của bản
thân, dù là nhìn xa trước chỉ một bước. Hắn làm tất cả những gì hắn cho là
cần, dành cho bố mẹ cái vinh dự sửa chữa những bước thiếu suy nghĩ và
đôi khi nguy hại của hắn. Kết quả chính là điều mà các nhà tâm lí học gọi
là sự rối loạn kích động của tư duy. Trong tình huống stress, đầu óc Gradov
mụ mị, hắn lĩnh hội tồi, bắt đầu nói và làm những điều phi lí. Mà bất cứ sự
thay đổi hoàn cảnh nào đòi hỏi sự chú ý, suy ngẫm, phản ứng, tiếp nhận
quyết định cũng trở thành stress đối với hắn. Một sự căng thẳng tâm lí nhỏ
nhất y cung không thể chịu đựng nổi.
Sau quân ngũ, ông bố đã sắp xếp cho Gradov vào trường Đại học
Quan hệ quốc tế. Học ở MGIMO nơi đa số là con cái của những phụ huynh
quyền cao chức trọng mà nhiều người đủ các mối quan hệ để “dự thi” cho
quý tử của mình ngay sau tốt nghiệp phổ thông, vì thế có không nhiều sinh
viên đã qua quân đội. Họ thu hút bởi sự trưởng thành, tri thức, lối sinh hoạt
quân đội, những chuyện tiếu lâm thô tục, những câu chuyện về đàn bà và
gái say rượu, những người bẩn thỉu rất giống lũ trẻ mồ côi. Người ta tìm
kiếm sự chú ý của họ, kính trọng họ, nghe theo lời họ.
Từ nhóm của mình, Gradov đặc biệt tách riêng Nikiforov, kẻ hoàn
toàn khác bản thân hắn. Nikiforov lớn lên ở nước ngoài trong gia đình một
nhà ngoại giao, thời trẻ sống với sách vở, piano và học ngoại ngữ, tiếp xúc
chủ yếu với mẹ, được nuôi dưỡng giữa một nhóm người Xô viết ít ỏi. Học
xong lớp mười ở Moskva và lập tức thi vào đại học. Thoát khỏi gia đình,
