bị tinh thần nhập cuộc. Đây chính là một tư duy cộng đồng cần thiết, tạo
nên động lực thúc đẩy nền kinh tế bước vào giai đoạn công nghiệp hóa. Khi
tiết kiệm xã hội đang có xu hướng tiến tới ngang bằng với tiết kiệm khả
dụng, đầu tư nội địa chắc chắn sẽ tăng trưởng nhanh. Điều này là động lực -
nhưng cũng đồng thời là áp lực - cho phát triển kinh tế.
Doanh nghiệp cũng cần thay đổi tư duy. Dù là Nhà nước hay một ông
chủ tư nhân, quan điểm một mình làm chủ đồng vốn để làm chủ độc tôn
doanh nghiệp nhằm hưởng trọn lợi nhuận làm ra đã lung lay tận gốc rễ.
Đồng vốn được xã hội hóa xem ra mang lại lợi ích lớn hơn nhờ hiệu quả
hoạt động lớn hơn. Cạnh tranh toàn cầu không cho phép doanh nghiệp nhỏ
bé và yếu đuối, cả về mặt tài chính lẫn công nghệ. Vừa và nhỏ chỉ tồn tại
nếu chọn được thị trường ngách (niche market), không có chỗ cho vừa và
nhỏ trong một đại dương đỏ, nơi cạnh tranh quyết liệt luôn xảy ra như tác
giả W. Chan Kim và Renée Mauborgne đã chỉ ra trong quyển sách nổi tiếng
Chiến lược đại dương xanh. Đầu tư mở rộng doanh nghiệp, nếu chỉ dựa vào
sự cung cấp tín dụng từ ngân hàng sẽ nhanh chóng chạm vào giới hạn tài
chính không thể vượt qua. Tuy nhiên, vấn đề cốt lõi ở đây không chỉ là tài
chính. Xã hội hóa đồng vốn sẽ mở rộng yêu cầu tăng cường hiệu quả hoạt
động doanh nghiệp. Các cổ đông đòi hỏi cổ tức hàng năm cao, buộc doanh
nghiệp phải liên tục cải thiện năng lực quản trị và điều hành. Kết quả, năng
lực cạnh tranh của toàn nền kinh tế sẽ gia tăng. Điều đó quyết định sự tồn
tại và phát triển của nền kinh tế Việt Nam trong thời kỳ hậu WTO.
Một tầng lớp các nhà quản trị chuyên nghiệp sẽ được hình thành và phát
triển. Họ sẽ là những thành viên xuất sắc trong đội ngũ mở đường cho công
nghiệp hóa đất nước. Nhưng đội ngũ này chỉ xuất hiện đông đảo khi doanh
nghiệp có nhiều ông chủ, thay vì chỉ có một ông chủ duy nhất. Một ông chủ
sẽ có xu hướng chọn lựa người điều hành doanh nghiệp theo tiêu chuẩn
quan hệ thân thiết, nhiều ông chủ sẽ có xu hướng chọn lựa theo tiêu chuẩn
tài năng. Nhưng quan trọng hơn, trong doanh nghiệp chỉ có một ông chủ,
những nhà quản trị chuyên nghiệp ít có cơ may trở thành ông chủ. Ngược
lại, trong doanh nghiệp có nhiều ông chủ, họ lại được khuyến khích và tạo
