cao ốc văn phòng và căn hộ cao cấp. Nền kinh tế đang đà phát triển khiến
nhu cầu nhà ở cho người có thu nhập trung bình và thấp cũng tăng cao.
Làn sóng đầu tư và đầu cơ vào lĩnh vực bất động sản dâng cao, các dự án
đầu tư bất động sản được ngân hàng tài trợ hào phóng, ngay cả những cá
nhân đi mua nhà, mua đất với mục đích kinh doanh thuần túy cũng được
sẵn lòng tài trợ, miễn là thế chấp bằng nhà đất có chủ quyền. Trong điều
kiện đó, không thể không xảy ra cơn sốt giá nhà đất. Và kinh nghiệm cho
thấy một khi bong bóng giá đã hình thành, không một người trong cuộc nào
có thể ngộ ra rằng sẽ có lúc nó xì hơi, dù rằng vào cuối năm 2007, những
đám mây đen u ám đã bắt đầu xuất hiện trên bầu trời kinh tế Mỹ.
Cơn bão dữ từ Mỹ không những tác động trực tiếp và nhanh chóng đến
các nền kinh tế châu Âu mà còn lan rộng khắp thế giới. Không ai có thể
tiên đoán được rằng quả bong bóng bất động sản xì hơi ở Mỹ lại có thể làm
vỡ tan quả bong bóng bất động sản tại Việt Nam. Nhưng dù có thể thấy
trước được, người trong cuộc cũng không thể rút chạy kịp thời. Đầu tư bất
động sản là đầu tư lâu dài, nhà đất không phải là loại tài sản có thanh khoản
cao. Năm 2009, khi cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu lan rộng và ảnh
hưởng của nó bắt đầu cảm nhận được ở Việt Nam, Chính phủ đã đưa ra một
gói kích thích kinh tế 17 ngàn tỷ đồng (gần 1 tỷ đô la). Đối với một số nhà
đầu tư bất động sản tại Việt Nam, gói kích thích kinh tế này là một ngụm
sâm trong cơn nguy kịch, giúp họ mua được một ít thời gian trong khi chờ
đợi phép lạ xảy ra. Nhưng trong đời thường không có phép lạ. Khi gói kích
thích kinh tế kết thúc, tình trạng khan hiếm thanh khoản tại các ngân hàng,
phần lớn xuất phát từ sự đóng băng tín dụng bất động sản, đã đưa lãi suất
huy động tiền gửi- và đối phần của nó là lãi suất cho vay - lên đến mức
vượt ngưỡng chịu đựng của các doanh nghiệp, và những nạn nhân thầm
lặng của nó là những nhà đầu tư bất động sản lớn nhỏ. Có thể nói, trong hai
năm 2010 và 2011, tiền lãi ngân hàng đã nuốt trọn gần phân nửa giá trị tài
sản của họ, đối phần của đồng vốn vay, trong khi giá nhà đất tụt xuống hơn
1/3. Thị trường nhà đất khan hiếm thanh khoản, do quy định hạn mức tối đa
tín dụng 16%, trở nên quá ảm đạm.
