chiếm. Trong cánh rừng thế giới, Trung Quốc giống như con cừu
to xác không có lực lượng phòng vệ, bị một lũ hùm sói săn đuổi vây
quanh.
Một dân tộc không có tinh thần thượng võ là một dân tộc không
có quyền sống còn. Trước chiến tranh Thuốc phiện, một số nhà
truyền giáo đã nhìn thấy mặt đế quốc Trung Hoa to mà không có
sức lực, yếu mà không dũng mãnh, đã trở thành một dân tộc không
thượng võ, không thiện chiến. Thế là họ cổ xúy nên dùng thủ đoạn
vũ lực cứng rắn để mở cánh cổng Trung Quốc. Có người vì thế đã
tìm kiếm thu thập tình báo và tham gia chiến tranh xâm lược
Trung Quốc, trong đó điển hình là Quách Sĩ Lập
, một người nước
Phổ, được Hội Truyền đạo Hà Lan cử sang Viễn Đông, về sau năm
1829 ra khỏi Hội này, trở thành người truyền giáo tự do. Từ năm
1831, ông đã 10 lần đi thuyền khảo sát miền duyên hải Đông Nam
Trung Quốc, thu lượm được nhiều tình báo. Quách Sĩ Lập phát
hiện thấy chính quyền nhà Thanh kém về quân sự, việc phòng
ngự lỏng lẻo sơ hở, vũ khí lạc hậu, từ đó ông rút ra kết luận: “Nếu
chúng ta tới đây với tư cách kẻ địch thì sự chống đỡ của cả nước
Trung Quốc sẽ không kéo dài quá nửa tiếng đồng hồ”.
Về sau các nước xâm lược Trung Quốc đánh lần nào cũng
thắng; người châu Âu nếm mùi chiến thắng đánh Trung Quốc,
khi tổng kết kinh nghiệm dám ngông cuồng tuyên bố: “Biện pháp
đối phó người Trung Quốc là đánh cho họ một trận đau rồi nói lý
lẽ với họ sau”.
Từ chiến tranh Thuốc phiện năm 1840 tới ngày Tân Trung
Quốc ra đời năm 1949, Trung Quốc bị nước ngoài xâm lược hơn
470 lần. Trong 65 năm từ 1840 đến 1905, số lượng hiệp ước bất
bình đẳng Trung Quốc bị buộc phải ký nhiều tới con số 745.
