mức độ an ninh quốc gia. Cần có quyết tâm và năng lực chuyển
hóa một phần của cải thành năng lực bảo đảm an ninh.
Dân tộc kinh tế là dân tộc sẽ gặp nguy hiểm, sẽ làm cho một dân
tộc biến ra thành “động vật kinh tế”, khiến cho dân tộc đó đi lên
con đường giàu mà yếu, giàu mà suy, giàu mà mất nước.
Machiavelli
cho rằng xây dựng quân đội là cái gốc của việc
xây dựng đất nước, quân đội mạnh là nền móng của việc cai trị thế
gian. Hồi ấy ông đã chứng kiến các thành bang nước Ý như
Florence, Milan tuy giàu có của cải nhưng lại không yên được lòng
dân, không thắng được giặc ngoài; điều đó khiến ông xúc động
sâu sắc. Ông cho rằng kinh tế quá phồn vinh, mọi người quá
theo đuổi phúc lợi sẽ khiến cho phong tục tập quán xã hội suy đồi,
dân tộc mất tinh thần chiến đấu, đất nước sớm muộn sẽ suy
yếu thất bại.
Hà Lan đi lên con đường lầm lạc làm một dân tộc kinh tế, bài
học này rất đau xót. Nước đầu tiên ở châu Âu tiếp thu tư tưởng cải
cách quân sự của Machiavelli không phải là một nước lớn mà là một
nước nhỏ xíu - Hà Lan. Nước này hồi ấy gọi là Netherlands (nghĩa
là “vùng đất thấp”), ban đầu là thuộc địa của Tây Ban Nha, từ
năm 1568 dân Hà Lan phát động cuộc chiến tranh độc lập, kiên trì
cho đến năm 1648 mới chính thức giành được độc lập, tổng cộng lâu
tới 80 năm. Hồi ấy, Tây Ban Nha là cường quốc thế giới, người
Hà Lan muốn lấy nhỏ thắng kẻ địch lớn thì ắt phải tìm kiếm
biện pháp khác thường có thể tăng cường và nâng cao sức chiến
đấu. Họ tìm được con đường đặc biệt là làm cuộc cách mạng quân
sự. Từ đó Hà Lan trở thành nơi phát xuất cuộc cải cách quân sự của
châu Âu và là nhà tiên phong trong cuộc cách mạng quân sự ở châu
Âu. Thành tích cải cách quân sự của Hà Lan được các nước châu Âu
quan tâm rộng rãi. Nhiều thanh niên có chí nghiên cứu học thuật
quân sự đều hăng hái đến Hà Lan để tiếp nhận giáo dục quân sự.
