thứ”. Một đại gia sử học phái Niên giám người Pháp là Braudel từng
diễn tả tâm trạng của người châu Âu đối với sự trỗi dậy của Hà Lan,
ông viết: “Hồi ấy người ta chỉ nhìn thấy một số biểu hiện khiến
thiên hạ hoa mắt. Như thường lệ, người ta không chú ý tới quá trình
chuẩn bị lâu dài, cho đến khi Hà Lan đạt được những thành tựu sáng
chói, họ mới chợt tỉnh ngộ. Trong khoảnh khắc, bất cứ ai cũng
không thể hiểu nổi làm sao một nước nhỏ mới đầu còn non nớt nay
bỗng dưng mọi cái đều thành công, phát triển thần tốc, giàu mạnh
vô song. Mọi người hăng hái bàn thảo về “bí quyết”, “kỳ tích” và sự
giàu có “kỳ lạ” của Hà Lan”.
Marx từng hết lời ca ngợi kỳ tích trỗi dậy của nước Mỹ. Trong
cuốn “Hình thái ý thức của nước Đức”, Marx viết: “Thí dụ hoàn
thiện nhất về quốc gia hiện đại là Bắc Mỹ”.Trong “Siêu hình học
chính trị kinh tế học”, Marx gọi nước Mỹ là “quốc gia tiến bộ
nhanh nhất tại Bắc Mỹ”.
Xây dựng mô hình mới ưu việt
Một quốc gia áp dụng mô hình như thế nào để tạo dựng kết
cấu của mình, để vận hành và phát triển bản thân, điều đó quan hệ
tới tính chất quốc gia, sức sống và tiền đồ của quốc gia đó, là
sức cạnh tranh quan trọng của quốc gia. Quốc gia quán quân đều
là quốc gia sáng tạo mô hình mới, cống hiến mô hình phát triển,
là quốc gia có mô hình tiên tiến nhất trên thế giới. Mô hình
chính trị của nước Anh là mô hình tiên tiến nhất trên thế giới hồi
ấy. Nước Anh sớm nhất xác lập chế độ nhà nước hiện đại, gồm
các chế độ chính trị như chế độ nội các, chế độ quân chủ lập
hiến, chế độ hai đảng, chế độ chính phủ chịu trách nhiệm trước
quốc hội. Một hệ thống chế độ chính trị như thế đã bảo đảm
nước Anh được yên ổn lâu dài và phát triển ổn định. Đóng góp của
nước Anh về mô hình kinh tế cũng có tính vạch thời đại. Mô hình
