Brian Greene
Giai điệu giây và bản giao hưởng vũ trụ
Phần II - Không gian, thời gian và các lượng tử
Chương 3 -Uốn cong và lượn sóng(4)
Khi không có khối lượng hiện diện, không gian là phẳng và một vật nhỏ
sẽ an bài ở trạng thái đứng yên hay chuyển động thẳng đều. Nếu một vật có
khối lượng lớn xuất hiện, không gian sẽ biến dạng, nhưng không diễn ra
một cách tức thời, mà lan truyền từ vị trí của vật nặng ra phía ngoài...
Giải quyết xung đột
Bằng cách làm cho không gian và thời gian trở thành những diễn viên hoạt
động thực sự, Einstein đã cho chúng ta một hình ảnh có tính khái niệm về
sự vận hành của hấp dẫn. Tuy nhiên, vấn đề trung tâm đặt ra là, liệu sự giải
thích lại hấp dẫn đó có giải quyết được xung đột giữa thuyết tương đối hẹp
và lý thuyết hấp dẫn của Newton hay không. Câu trả lời là có. Lại một lần
nưa, mô hình màng cao su lại giúp chúng ta lĩnh hội được ý tưởng chính
của câu trả lời này. Hãy hình dung ta có viên bi đang chuyển động thẳng
dọc theo màng cao su phẳng, khi không có quả bowling. Khi đặt quả
bowling lên màng cao su, chuyển động của viên bi sẽ bị ảnh hưởng, nhưng
không phải ngay tức thì. Nếu chúng ta quay phim dãy những sự kiện đó, rồi
cho quay chậm lại, ta sẽ thấy rằng, nhiễu động do đưa quả bowling vào sẽ
được truyền đi như những gợn sóng trên mặt hồ và cuối cùng mới tới vị trí
của viên bi. Sau một thời gian ngắn, những dao động quá độ dọc theo màng
cao su đó sẽ lắng xuống để lại cho chúng ta một màng cong tĩnh.
Điều nói trên cũng đúng với cấu trúc của không gian. Khi không có khối
lượng hiện diện, không gian là phẳng và một vật nhỏ sẽ an bài ở trạng thái
đứng yên hay chuyển động thẳng đều.
Nếu một vật có khối lượng lớn
xuất hiện, không gian sẽ biến dạng - nhưng cũng tương tự như màng
cao su - sự biến dạng này không diễn ra một cách tức thời, mà lan
truyền từ vị trí của vật nặng ra phía ngoài
và cuối cùng an bài dưới một
dạng cong nhất định và bằng cách đó truyền lực hấp dẫn tới vật khác
.
Trong
mô hình tương tự, những nhiễu động trên màng cao su lan truyền ra xung
