hai loại công nghệ nói trên, loại công nghệ thứ hai, tuy có mức sáng tạo thấp
lại giúp bạn có tiền nhanh, nhiều hơn. Còn loại công nghệ thứ nhất giúp bạn
mạnh hơn, vì bạn đi trước và bạn có thể đặt các điều kiện, kể cả chính trị khi
chuyển giao công nghệ.
Nước Mỹ, do hoàn cảnh lịch sử đặc biệt, ví dụ, là một trong những nước
giàu nhất thế giới, không những không bị thiệt hại nhiều trong hai cuộc
Chiến tranh thế giới mà còn có những ưu thế nên có tham vọng làm người
dẫn dắt (leader) thế giới. Để làm điều đó, một mặt, Mỹ cho nhiều nước vay
vốn kèm theo các điều kiện của mình để họ khôi phục và phát triển kinh tế
sau chiến tranh. Mặt khác, Mỹ tập trung đầu tư vào loại công nghệ thứ nhất.
Theo L. Thurow, Mỹ dùng tới hai phần ba số tiền dành cho nghiên cứu và
phát triển (R&D) để tạo ra những sản phẩm mới về mặt nguyên lý. Một phần
ba số tiền còn lại đầu tư cho công nghệ loại hai. Nước Nhật sau 1945 rất cần
tiền (lợi nhuận do sáng tạo đem lại) thì làm ngược lại: chỉ một phần ba số
tiền cho tạo ra sản phẩm mới còn hai phần ba cho cải tiến những sản phẩm
đã có. Trên thực tế, chủ yếu Mỹ hoặc Tây Âu là tác giả của rất nhiều sản
phẩm mới như máy ghi âm, video camera, đầu video, máy fax, đĩa CD…
Nhật mua quyền được sản xuất những sản phẩm đó và với triết lý Kaizen
(các cải tiến nhỏ và liên tục) đưa ra những thành phẩm với chất lượng cao
hơn và thỏa mãn hơn các nhu cầu của người tiêu dùng, cạnh tranh ngược trở
lại với các tác giả. Có câu chuyện sau: Năm 1948, ba nhà khoa học Mỹ làm
việc tại các phòng thí nghiệm Bell sáng chế ra transistor. Nhờ vậy, sau đó họ
được trao giải Nobel về vật lý. Đây là sáng tạo mức cao, mở đầu cho kỷ
nguyên điện tử các chất bán dẫn thay thế cho điện tử các bóng đèn chân
không. Năm 1953, công ty Sony của Nhật mua bản quyền về transistor với
giá chưa đến 24.000 đôla Mỹ và quay lại tấn công ngành điện tử dân dụng
Mỹ. Một số nhà nghiên cứu Mỹ và Tây Âu ngậm ngùi nhận xét rằng:
"Chúng tôi là tác giả của nhiều sản phẩm nhưng lợi nhuận của chúng lại rơi
vào tay người Nhật".
Việc nhắm đến các mức sáng tạo cao hay thấp không chỉ quy định việc
đầu tư tiền vào công nghệ loại một hay loại hai mà còn chi phối việc đầu tư
