trường. Trong ví dụ người lái xe gắn máy: Người lái, xe gắn máy, con
đường, các xe cộ khác, không khí, ánh sáng... đều là những hệ thống
theo nghĩa vừa nói. Trên thực tế, trong nhiều trường hợp, người ta
không quan tâm đến cấu trúc hệ thống (ví dụ, người lái xe không quan
tâm xe gắn máy có cấu tạo bên trong như thế nào), hoặc không biết đầy
đủ về cấu trúc hệ thống (ví dụ, không biết rõ cấu trúc bộ não người), để
cho đơn giản, người ta thường dùng các khái niệm hộp đen, đầu vào và
đầu ra mô tả hoạt động của hệ thống (xem Hình 69).
Hình 69: Mô hình chung về hệ thống và tương tác của nó
Hệ thống tiếp nhận các tác động đến từ bên ngoài tạo nên đầu vào và tác
động lên các hệ thống khác, lên môi trường, dưới dạng đầu ra. Hoạt động
của hệ thống là quá trình biến đổi đầu vào thành đầu ra.
Quan hệ giữa các tác động đầu vào và tác động đầu ra là mối quan hệ
nhân–quả, quyết định bởi hoạt động của cấu trúc hệ thống, có khi, cả môi
trường. Trong trường hợp hộp đen, nếu biết được quan hệ nhân–quả nói
trên, mà lại là quan hệ nhân–quả tương ứng một–một, hệ điều khiển chỉ cần
tác động đúng lên đầu vào thì sẽ có được các kết quả mong muốn ở đầu ra.
So sánh kết quả đầu ra với mục đích điều khiển, hệ điều khiển thay đổi tác
động đầu vào cho phù hợp... Cứ như thế, cho đến khi đạt mục đích điều
khiển thì thôi, xem Hình 70.
