có người vượt ngang qua mũi xe mình vội đạp thắng. Do tính ì, xe không
dừng lại ngay nên dù lái xe đã rất cố gắng, vẫn không tránh khỏi gây tai nạn.
Lúc này, tính ì là có hại.
Những người thực hiện quá trình sáng tạo và đổi mới cần đưa các hệ
thống liên quan từ trạng thái này sang trạng thái khác, tiến tới đổi mới hoàn
toàn, bài toán giải xong (xem mục 6.2. Mô hình quá trình suy nghĩ giải
quyết vấn đề và ra quyết định của quyển hai). Các hệ thống liên quan gồm
con người: Những người tham gia giải bài toán, những người cần tiếp nhận
thành phẩm; hệ cần cải tiến; hệ thực tế... Tính ì là thuộc tính của bất kỳ hệ
thống nào, thể hiện ở việc cố gắng giữ lại trạng thái cũ, chống lại việc
chuyển sang trạng thái mới, là trạng thái mà sáng tạo và đổi mới muốn đạt
đến. Do vậy, tính ì hệ thống cần phải được tính đến một cách nghiêm túc
trong mỗi giai đoạn của quá trình sáng tạo và đổi mới, ít nhất, trên ba
phương diện:
a) Tính ì tâm lý: Những người liên quan quá trình sáng tạo và đổi mới giữ
lại trạng thái tâm lý cũ, chống lại việc chuyển sang trạng thái tâm lý mới.
b) Tính ì của hệ cần cải tiến: Hệ cần cải tiến giữ lại trạng thái cũ, chống
lại những thay đổi, cải tiến.
c) Tính ì của hệ thực tế khi đưa hệ đã cải tiến (thành phẩm) ra áp dụng:
Hệ thực tế giữ lại trạng thái cũ, thể hiện ở việc không tiếp nhận thành phẩm,
thậm chí, chống lại tác động có lợi của thành phẩm.
Không chú ý để có các biện pháp khắc phục, giảm thiểu tác hại của tính ì
hệ thống một cách thích hợp, các cố gắng sáng tạo và đổi mới tốt đẹp có thể
bị kéo dài một cách không đáng có, thậm chí, bị thất bại vì không vượt qua
được sức chống đối của tính ì hệ thống.
Mục nhỏ tiếp theo đây trình bày một số điểm mang tính quy luật mà
những người thực hiện sáng tạo và đổi mới cần lưu ý về tính ì hệ thống và
một số lời khuyên về các biện pháp khắc phục, giảm thiểu tác hại của tính ì
hệ thống. Điều này giúp rút ngắn thời gian, giảm chi phí thực hiện quá trình
