việc tiếp nhận các yếu tố mới, ít ra, dưới dạng “ma cũ bắt nạt ma mới”. Thứ
ba, các yếu tố mới từ bên ngoài đưa vào hệ, tương tác với các yếu tố có sẵn
cộng với hiệu ứng lan tỏa có thể làm nảy sinh các bài toán mới không mong
muốn.
Trong tinh thần “hệ thay đổi ít nhất mà vấn đề vẫn được giải quyết”, khi
có bài toán, người giải, trước hết, phải chú ý sử dụng nguồn dự trữ rẻ, không
mất tiền để giải bài toán. Người viết nhắc bạn đọc nhớ lại một lần nữa, các
nguồn dự trữ có dạng (vật) chất, năng lượng, thông tin và các tổ hợp của
chúng. “Thay đổi những gì có sẵn trong hệ thống” thường có mức độ thay
đổi ít hơn, so với thay đổi kiểu “đưa các yếu tố từ bên ngoài vào hệ”. Do
vậy, sự chống đối sẽ ít hơn.
Chỉ khi tin chắc rằng, nội lực không đủ để giải bài toán, người giải mới
nghĩ đến việc đưa các yếu tố mới từ bên ngoài vào hệ một cách có chọn lọc.
Chúng phải thỏa mãn đồng thời các tiêu chuẩn sau: a) Làm hệ thay đổi ít
nhất; b) Không làm nảy sinh các vấn đề mới, kể cả trong tương lai; c) Giúp
hệ giải bài toán của hệ. Khi khẳng định một cách có căn cứ rằng, nội lực
không đủ để giải quyết vấn đề, cho thấy, hệ thống có nhu cầu tiếp nhận các
yếu tố mới từ bên ngoài. Cần tránh đưa các yếu tố mới từ bên ngoài vào khi
trong hệ không có nhu cầu đó. Trường hợp không có nhu cầu thực sự, vì lý
do này hoặc lý do khác phải đưa các yếu tố mới từ bên ngoài vào, hệ thống
phải có những biện pháp dự phòng để tránh những hậu quả xấu không đáng
có.
Trong thực tế, có những tổ chức gặp bài toán, thay vì chú ý xem xét sử
dụng và phát huy nội lực để giải, ra ngay quyết định tăng biên chế, vay
ngoại tệ, mua thêm trang, thiết bị. Những yếu tố mới đưa từ ngoài vào tổ
chức lại không được chọn lọc theo các tiêu chuẩn nói trên. Ví dụ, những
người mới được nhận vào do thân quen chứ không phải do trình độ. Một số
trong họ đã có “thành tích” gây mất đoàn kết ở những nơi làm việc trước.
Loại ngoại tệ vay là đồng tiền đang lên giá. Trang, thiết bị mua về không có
người sử dụng. Những tổ chức đó làm ăn thua lỗ, có nguy cơ dẫn đến phá
sản (hệ bị phương hại, bị phá vỡ).
