ì hệ thống và tận dụng ích lợi của những khuynh hướng phù hợp với chiều
chuyển trạng thái mới xuất hiện. Làm được như vậy có nghĩa, người giải
trên thực tế đã chuyển được hệ thống từ trạng thái 1 sang trạng thái 2
trong thời gian ngắn nhất mà mọi việc đều tốt đẹp (t
i
= t
iop
).
15) Hình 142 và các điểm từ 6 đến 14 của mục nhỏ này đề cập đến quá
trình hệ thống chuyển từ trạng thái này sang trạng thái khác. Để tiện trình
bày cho dễ hiểu, mặc dù hệ thống còn có cả các mối liên kết, người viết đã
chỉ tập trung vào các yếu tố. Bạn đọc nên hiểu là, các ý tưởng có trong Hình
142 và các điểm từ 6 đến 14 cũng đều thích hợp đối với các mối liên kết.
Ngoài ra, trên thực tế, khi dùng các ý tưởng này, bạn đọc không nên chỉ xét
riêng rẽ sự thay đổi của các yếu tố hoặc các mối liên kết, mà cần kết hợp cả
hai. Lúc đó, có thể nảy sinh “hiệu ứng hệ thống”, hiểu theo nghĩa, xuất hiện
sự thay đổi về chất, mà sự xem xét riêng rẽ không có. Do vậy, tình hình còn
có thể phức tạp hơn nhiều nữa, đòi hỏi bạn phải thường xuyên thiết lập quan
hệ phản hồi, để điều khiển quá trình chuyển trạng thái của hệ thống một
cách tối ưu.
16) Toán tử (Operator) KTG: Khi nghĩ đến một đối tượng nào đó, thông
thường, người giải hình dung nó có kích thước xác định, thời gian hoạt động
xác định và giá thành xác định. Ví dụ, khi nói về cái TiVi, muốn hay không
muốn, người giải có trong đầu hình ảnh sau đây: Kích thước khoảng vài
chục centimét, thời gian hoạt động mỗi ngày chừng vài tiếng đồng hồ và có
giá thành khoảng trên, dưới một ngàn USD. Kích thước, thời gian và giá
thành của đối tượng cụ thể, tạo nên hình ảnh quen thuộc, là một trong những
nguyên nhân gây tính ì tâm lý nói riêng và tính ì hệ thống nói chung. Để
khắc phục, trong TRIZ có toán tử KTG – bước 1.9 trong ARIZ-85: Sử dụng
toán tử Kích thước-Thời gian-Giá thành (KTG). Hãy tưởng tượng và trả lời
các câu hỏi sau mà không cần phải chứng minh ý tưởng của mình đúng,
không cần phải chỉ ra cách thực hiện ý tưởng đó:
a) Cho kích thước của đối tượng tăng đến vô cực. BT giải như thế nào?
b) Cho kích thước của đối tượng giảm đến zêrô. BT giải như thế nào?
