tre, nứa không còn nhiều. Chính vì vậy, dự án này phải mất một thời gian
tạm hoãn để điều chỉnh lại cơ cấu nguyên liệu: 70% bột xơ dài và 30% bột
xơ ngắn (!)
Thiếu sót thứ hai là trong quá trình triển khai dự án của TCT giấy cũng
không chặt chẽ, phương án đầu tư cho trồng rừng cao hơn thực tế, dẫn đến
dự án không khả thi. Trong đó, suất đầu tư cho 1 ha cây keo lai hay cây
thông đều cao hơn nhiều so với tính toán đầu tư thực tế từ Bộ NN&PTNT.
Ví dụ dự án xây dựng phí đầu tư là 16 triệu đồng/hécta keo lai, nhưng Bộ
NN&PTNT cho rằng thực tế chỉ khoảng 10 triệu đồng.
Thứ ba, suất đầu tư của Nhà máy bột giấy quá lớn, khả năng thu hồi vốn
chậm và khó khăn. Theo tính toán, giá bán bột giấy phải từ 520 USD/tấn trở
lên thì mới đảm bảo hiệu quả. Các phương án tài chính của dự án đều cho
thấy hiệu quả thấp, nếu không có sự trợ giúp của Nhà nước về vốn và một số
cơ chế thì không khả thi, trường hợp giá giấy thấp hơn 500 USD/tấn thì
chưa xác định được nguồn vốn để trả nợ.
Ngay từ đầu, đã có nhiều ý kiến cho rằng dự án đầu tư Nhà máy bột giấy
Kon Tum sẽ không hiệu quả. Đây là vùng đồi núi cao, chủ yếu là diện tích
đất trống đồi trọc, đất bạc màu, vào mùa khô không có nước tưới cây, nên
nguy cơ cháy tại vùng nguyên liệu này rất lớn, càng làm dự án thêm rủi ro.
Đặc biệt, phương án phát triển vùng nguyên liệu đòi hỏi phải áp dụng mô
hình sản xuất tập trung, thâm canh. Thế nhưng, đặc thù ở khu vực này là mật
độ dân số thưa, trình độ dân trí thấp, người dân chưa có kinh nghiệm trồng
rừng công nghiệp. Các nhà khoa học cũng chưa chứng minh được cây
nguyên liệu thực sự có cho chất lượng bột tốt hay không, liệu sau một chu
kỳ khai thác, chu kỳ trồng kế tiếp cây nguyên liệu có thể sinh trưởng và tiếp
tục cho bột hay không. Việc ngưng triển khai dự án chứng tỏ Chính phủ
không thể phiêu lưu đem hàng ngàn tỷ đồng ra làm thí nghiệm.” (Bài “Giá
200 tỷ đồng cho một bài học!” của Văn Minh Hoa, đăng trên báo “Sài Gòn
Giải Phóng”, ra ngày 9/9/2004).
¤ “Báo cáo phát triển con người 1996 của Liên Hiệp Quốc là một thách
thức đối với cách suy nghĩ hiện hành vì kết quả nghiên cứu cho thấy rằng
