quên anh ở đâu và cứ tưởng còn bị giam. Trải nhiều năm ở trong trại giam,
ý tưởng là tù trọn đời đã thâm nhập vào xương máu da thịt anh. Anh không
thể tưởng nghĩ gì khác được. Khi có lính đến đổi phiên gác, anh run lên vì
tưởng người lính này đến bắt anh. Giờ đây, khi có đoàn tù cầm ga-men chờ
nối đuôi nhau để lấy xúp, Moritz quên mình đứng gác trong chòi canh và tự
hỏi sao phiên xúp của mình lâu tới quá vậy. Anh thấy anh cùng ở trong
đoàn tù.
Mấy ngày đầu, Moritz ngó tìm trong đám tù coi có ai quen không. Anh lấy
làm lạ sao không gặp được người nào. Ở Đức, anh đã ở trong cả chục trại
giam, tất anh cũng có một bạn quen trong đám tù này. Anh muốn gặp một
người quen, dầu anh không được phép nói chuyện với tù. Miễn anh nhìn
thấy xa xa một mặt quen là đủ. Thình lình, Moritz lại quên mình là lính
gác, vội kêu lên:
- Joseph, Joseph!
Đoàn tù ở sân đều ngó anh. Joseph cũng ngó, nhưng lại cúi xuống ăn,
không nhìn biết Moritz.
Moritz lại kêu nữa. Joseph cầm ga-men ngó chăm chỉ anh, rồi đi xa thêm.
Moritz bèn nói lớn:
- Anh không nhớ tôi sao? Tôi là Moritz đây.
Người tù Pháp vừa nhìn ra anh, cười nói:
- Salve Sclave!
Y để ga-men xuống đất, đến gần hàng rào kẽm gai, hỏi:
- Tại sao anh ở đây, anh Jean?
