cách cá nhân họ. Xã hội kỹ thuật chỉ làm việc theo luật pháp kỹ thuật, chỉ
thi hành theo các kế hoạch, và chỉ có một tinh thần là: sự sản xuất.
- Có thể chúng ta bị bắt chăng?
Ông biện lý không còn mỉa mai nữa, và có vẻ lo sợ, hỏi Traian như hỏi một
ông thầy bói về tương lai mình, mặc dầu trong thâm tâm ông không tin
tưởng.
Traian đáp:
- Sẽ không có ai được sống yên tự do trên toàn cầu này.
- Ta chết trong ngục tối, dẫu không có tội nữa sao?
- Không! Con người sẽ bị lôi cuốn vào xã hội kỹ thuật trong nhiều năm dài
đằng đẵng. Họ sẽ không bị chết trong xiềng xích tù đày. Xã hội kỹ thuật có
thể tạo đủ tiện nghi, nhưng không phát sinh được tâm hồn trí óc. Mà không
trí óc thì không có thiên tài. Một xã hội không có thiên tài sẽ đi lần đến chỗ
diệt vong. Xã hội kỹ thuật đã chiếm địa vị của xã hội Tây phương và sắp
chiếm cả hoàn vũ, cũng sẽ bị tiêu diệt nữa. Ông Albert Einstein trứ danh
quả quyết rằng: “Chỉ gián đoạn chừng hai thế hệ những hạng trí não đại tài
chuyên môn vật lý học, thì tất cả các cơ sở kiến tạo theo khoa học ấy đều
sụp đổ”. Sau cuộc sụp đổ của xã hội kỹ thuật sẽ nối tiếp cuộc tái sinh
những giá trị nhân bản và tinh thần. Ánh sáng vĩ đại sẽ soi từ phương
Đông, từ Á châu. Không phải từ nước Nga. Dân Nga còn quỳ lụy dưới ánh
sáng điện lực của Tây phương và không sống sót được. Người Á châu sẽ
thâu phục xã hội kỹ thuật và dùng ánh sáng điện lực để soi đường sá, nhà
cửa. Họ sẽ không trở thành nô lệ nó và không lập đền thờ nó, như ở xã hội
kỹ thuật Tây phương này đã làm một cách man rợ. Họ không soi sáng
đường lối của trí óc và tâm não bằng ánh điện nê-ông. Người Đông phương
sẽ làm chủ các máy móc của xã hội kỹ thuật bằng trí khôn, như một nhạc
sư điều khiển dàn nhạc do thiên tài âm điệu. Nhưng ta không thể biết thời
