Ông già cau mày, rồi mỉm cười. Moritz ngó theo từng cử chỉ của ông. Ông
lên tiếng:
- Anh vững lòng, đừng lo sợ, không phải một tin xấu đâu. Vợ tôi cho hay
anh sắp làm cha. Vậy phải lo làm đám cưới trước.
Moritz siết tay từ giã Traian và ông biện lý rồi đi ra. Trời vẫn mưa. Trước
khi xuống thềm, anh cất tiền vào áo sơ-mi cho khỏi ướt. Bao thơ ấm áp, và
êm tay. Kẹp nó vào mình, Moritz thấy trước mắt nào nhà cửa, hàng rào,
giếng nước, vườn cây trái, như lòng anh hằng mơ ước. Khi anh vô phòng,
Suzanna còn ngủ. Anh để tiền dưới gối và nằm ngủ trên đống rơm.
Mục sư vừa đi ngang cửa sổ phòng sách vừa huýt sáo, rồi nói với Traian:
- Phải dè ba không nói chuyện đám cưới với nó. Mẹ Suzanna chết rồi. Thây
còn để ở nhà xác, còn cha nàng thì ở tù. Thật không phải lúc.
Traian đáp:
- Nhưng hai người chưa biết. Họ tính chuyện tương lai. Họ đã có tình yêu
và tiền bạc. Họ sung sướng đấy!
- Chúng nó sung sướng, song thật tình chúng nó phải khóc.
Ông biện lý nói:
- Đúng vậy! Chúng ta đã biết chuyện, nên thấy nỗi vui mừng của họ như
một xúc phạm.
- Một khi phân tách cho kỹ lưỡng và đem tường thuật trong đại thể, thì
những sự vui mừng nào trên thế giới đều là hành vi xúc phạm cả.
Đồng hồ gõ một giờ. Đêm ấy, ba người ngồi nơi phòng sách của mục sư,
lắng tai nghe gõ giờ và trời mưa.
