đàn ông hèn nhát. Người ta liền bảo nàng là chính bản thân cô ta cũng rất
hèn nhát. Thế là cô ta vui vẻ tuyên bố:
“Ôi! một người đàn bà, thì phải khác chứ!”
Nguyên nhân sâu xa của chủ nghĩa thất bại này là ở chỗ cô thiếu nữ
không cho là mình chịu trách nhiệm về tương lai của mình; cho rằng đòi
hỏi nhiều ở bản thân mình là vô ích, vì rốt cuộc số phận mình không tuỳ
thuộc vào chính mình. Phụ nữ tận tụy với chồng không phải tự thấy mình
thấp kém hơn chồng, mà vì chính mình tự tạo nên vị trí thấp kém trong lúc
hiến dâng mình và chấp nhận ý nghĩ thấp kém ấy.
Quả vậy, phụ nữ sáng giá đối với đàn ông, không phải bằng cách đề cao
con người mình, mà bằng cách tựu mô hình hoá mình theo ước mơ của họ.
Khi chưa có kinh nghiệm, không phải bao giờ phụ nữ cũng hiểu rõ điều đó.
Cô gái có khi biểu hiện tính gây gổ như con trai; tìm cách chinh phục
chúng với thứ uy quyền thô bạo, một sự ngay thật kiêu hãnh: thái độ ấy hầu
như chắc chắn dẫn đến thất bại. Từ cô bé đê hèn nhất tới nàng thiếu nữ kiêu
hãnh nhất, tất cả đều hiểu rằng muốn làm người ta vui lòng, thì phải “thoái
vị”. Bà mẹ khuyên nhủ con họ không được ứng xử với bọn con trai như là
bè bạn nữa, không được tỏ tình trước chúng và phải giữ một vai trò thụ
động. Nếu muốn có chút ý định tỏ tình bạn hoặc tình yêu thì phải hết sức
chú ý sao cho không có vẻ chủ động. Đàn ông không thích những cô gái có
dáng dấp con trai, những nữ văn sĩ rởm, những phụ nữ cơ mưu: các hiện
tượng quá táo bạo, quá thông minh, quá kiên nghị đều làm họ khiếp hãi.
Trong phần lớn các cuốn tiểu thuyết như G. Eliot nhận xét nữ nhân vật
tóc hung và dại dột chiến thắng cô gái tóc nâu, tính tình dũng liệt; và trong
cuốn Chiếc Cối xay trên sông Floss
, Maggie tìm cách đảo ngược các vai
trò nhưng thất bại, rốt cuộc tìm thấy cái chết, còn Lucy, cô gái tóc hung thì
kết hôn với Stephen; trong Chàng trai cuối cùng trong dòng họ Mohican
,
người chiếm được trái tim người anh hùng là một Alice tầm thường, chứ
không phải nàng Clara quả cảm; trong Người đàn bà nhỏ bé
, nàng Joe dễ
thương chỉ là một cô bạn thuở nhỏ đối với Laurie: anh chàng tỏ tình với
nàng Amy táo bạo có mái tóc uốn quăn.