139
ngăn cấm hoạt động v| đảm nhận trách nhiệm, nhưng lại không ngần ngại
đặt vào vòng tay họ những đứa trẻ, giống như trước kia, người ta dùng
những con búp bê an ủi họ về sự thua kém đối với con trai. Người ta ngăn
cản họ sống; và để bù đắp lại, cho phép họ chơi với những thứ đồ chơi
bằng xương bằng thịt. Phải hoàn toàn có hạnh phúc hay phải là một nữ
th{nh, người phụ nữ mới cưỡng nổi lòng ham muốn lợi dụng các quyền
của mình.
Có thể Montesquieu có lý khi cho rằng giao cho phụ nữ công việc cai trị
một Quốc gia tốt hơn l| cai quản một gia đ nh, v h người ta để cho họ có
cơ hội, thì phụ nữ c ng khôn ngoan, c ng h|nh động cố hiệu quả như đ|n
ông. Chính trong tư duy trừu tượng, trong h|nh động có suy xét, phụ nữ
d dàng vượt qua nữ tính hơn cả. Hiện nay, họ gặp khó khăn hơn nhiều
trong việc tự giải thoát ra khỏi quá khứ của mình, trong việc tìm kiếm một
thế cân bằng về tình cảm vì tình hình của họ không hể tạo cho họ một điều
kiện thuận lợi nào.
Đ|n ông ở thế cân bằng và hợp lý hơn nhiều trong lao động c ng như
trong gia đ nh; họ tính toán với một sự chính xác toán học; nhưng họ trở
nên phi logic, dối trá, thay đổi thất thường cạnh người vợ v| đối với vợ,
tha hồ “l|m mưa l|m gió”; v| c ng như vậy, đối với con c{i, người mẹ
muốn làm gì c ng được. Th{i độ buông thả này thật nguy hiểm, v người
vợ có thể tự bảo vệ mình chống lại chồng hơn l| đứa con có thể tự bảo vệ
nó chống lại mẹ. Dĩ nhiên sẽ có lợi cho hạnh phúc cửa đứa con nếu người
mẹ là một con người trọn vẹn, mãn nguyện trong lao động và trong quan
hệ với tập thể. Mong sao đứa con bị phó mặc cho bố mẹ muốn nghìn lần ít
hơn hiện nay, và việc học hành, vui chơi của nó di n ra giữa những trẻ con
kh{c, dưới sự giám sát của những người lớn chỉ có quan hệ thuần tuý, phi
cá nhân với nó.
