7
của người vợ chính thất. Nếu bị đ|y đoạ hay bị tước đoạt quyền lợi, người
này có quyền được bảo đảm tương đối cụ thể, trở về nhà bố mẹ, ly thân
hay ly hôn. Như vậy, đối với cả hai vợ chồng, hôn nhân vừa là một trách
nhiệm vừa là một quyền lợi; nhưng không có thế đối xứng trong vị trí của
họ: đối với các cô thiếu nữ, hôn nh}n l| phương tiện duy nhất để hoà nhập
vào cộng đồng, và nếu “bị bỏ rơi”, thì họ là những thứ phế thải về mặt xã
hội. Vì vậy, những người làm mẹ bao giờ c ng quyết liệt tìm cách cho họ
có nơi nương th}n. Trong thế kỷ trước, trong giai cấp tư sản, người ta hầu
như không cần hỏi ý kiến họ. Người ta dâng họ cho những người cầu hôn
n|o đó trong những cuộc “hội kiến” được bố trí s n. ola
3
từng miêu tả tập
tục ấy trong Pot Bouille.
“Hỏng rồi”, hỏng cả rồi - bà Josserand vừa thốt lên vừa buông mình xuống ghế.
- A! - ông Josserand đáp gọn lỏn.
- Thế ông không hiểu hay sao - bà Josserand nói tiếp, giọng the thé.
- Tôi bảo ông là lại một cuộc hôn nhân thứ tư tuột khỏi tay chúng ta rồi.- Rồi
bước về phía con gái, nói tiếp - Mày nghe chưa? làm sao mày lại đánh tuột mất
cuộc hôn nhân này?”
Berthe hiểu là đã đến lượt mình.
Con không biết, mẹ ạ - nàng lẩm bẩm -.
- Một tay phó phòng - bà mẹ nói tiếp - tuổi chưa đến ba mươi, một tương lai rực
rỡ. Tháng nào rồi cũng mang tiền về cho mày; chắc chắn thế; chỉ có thế...May lại
làm một điều gì ngu ngốc, như với những đứa khác chứ gì?
- Con đảm bảo với mẹ là không, mẹ ạ.
- Trong lúc nhảy, anh ta đưa con vào phòng khách nhỏ phải không?
3
Nh| văn hiện đại Pháp.
