GIỮA TRONG XANH - Trang 140

Chị phụ nữ hốt hoảng kêu lên:
— Trời! Thế mà tôi cứ tưởng là anh. Bà con ở đây ai cũng cho là lực lượng
đã về rồi, còn ẩn bí mật trong xóm nào đó!
— Ai?
Hai người dịch cái đòn, ngồi sâu vào một chút vì ánh trăng lờ mờ đã soi
đến chân họ. Trước mắt họ, mở ra một cánh đồng bát ngát đầy kỷ niệm về
đời sống của làng xóm, nhưng bây giờ, những kỷ niệm ấy và cánh đồng ấy
đã chết. Chết? Không, chính ở bìa cánh đồng ấy đấy, đằng xa kia, chỗ tiếp
giáp với đường qua đèo, con đường dưới ánh trăng mờ hằn nổi lên viền cho
cánh đồng bây giờ còn trơ có tro rạ, như là hàng triệu bông lúa chưa kịp gặt
bị xe thiết giáp Mỹ chà xát, o ép vừa qua đã bục lên ba tiếng nổ báo thù từ
trong lòng đất vít đầu giặc Mỹ xuống mà trườn lên.
Để tìm người dũng sĩ còn giấu mặt, anh cán bộ giải phóng và chị cơ sở ngồi
bình tĩnh và tẩn mẩn điểm lại hết mọi người trong xã. Chị quả quyết bảo
anh nên bàn về những người ở ngoài đường dây, có thể là họ căm thù quá
mà manh động. Anh nói tốt hơn là điểm từng nhà, nhân dịp cho anh nắm
thêm chắc tình hình và bây giờ đến lúc anh đi cũng còn nhiều thì giờ, nếu
không kịp thì anh ở nán thêm một ngày làm luôn.
—Tôi ở có được không? Việc tìm ra đồng chí dũng sĩ, cách đồng chí đó
làm thế nào lấy được vũ khí của Mỹ, cách đồng chí đó giết Mỹ, đồng chí đó
cũng là một dân làng bình thường do căm thù mà trở nên mưu trí và làm
cho giặc phải khiếp sợ, cái đó cần cho phong trào lắm.
Bằng một giọng nhỏ nhẹ, chị phụ nữ điểm danh cho anh nghe từng nhà
một, từng người một, bắt đầu từ cuối làng, từ gò Ông Thị đi gần mãi lại nhà
chị ở đầu làng. Chị báo cáo rành rọt từng diễn biến tư tưởng và thái độ của
từng người trong mỗi nhà, thù Mỹ, thù ác ôn, tai nạn, bệnh tật, nợ nần, cách
kiếm ăn hàng ngày, cho đến cách đi dáng đứng... Xong một nhà, chị dừng
lại một lúc, nghe anh cán bộ không hỏi gì thêm mới đưa anh sang nhà khác.
Họ cùng nhau báo cáo công tác mà như cùng nhau đi thăm tất cả mọi người
một lượt, như chị đề nghị ban nãy, dong từ cuối làng đến đầu làng, dừng lại
hồi lâu trước mỗi cái hàng rào dâm bụt, có những chấm đỏ rung rinh trong
kỷ niệm.