GIỮA TRONG XANH - Trang 45

Tôi ngừng một lát và đổi câu chuyện, tiến lại gần cuộc đời anh thêm một
chút. Tôi hỏi về ông cụ anh. Anh nín thinh một lúc mới trả lời tôi:
— Ông già có mình tôi là con trai. Ông có nhiều chùa: cái này, một cái ở
Tùng Nghĩa, một cái ở Phan Rang, đều do ông dựng lên bằng tiền của thập
phương. Mỗi tháng, ông đi xoay vần mỗi chùa mười ngày, thắp hương cho
Phật, đồng thời châm cứu cho các gia chủ, như lúc nãy tôi nói với ông.
Chợt anh đổi giọng, như bị kích động, nói rất nhanh:
— Ông già tôi là cơ sở cách mạng đấy, hay cái gì gần giống như vậy. Ông
có nhiều tiểu lắm. Hồi vợ chồng tôi chưa về đây, các gian nhà trai này là
tiểu ở hết. Các tiểu ấy đều là người cách mạng, tôi biết, đều là người cách
mạng mặc áo tu hành, để trốn lính, và để khỏi bị bắt bớ. Giải phóng, họ đi
hoạt động hết...
Tôi nghe một tiếng ré ở nhà dưới, và chị vợ chạy lên đứng ở bậc cửa:
— Ai bảo anh thế?
Người chồng như không nghe vợ nói, điềm nhiên tiếp tục:
— Năm nay tôi ba mươi ba tuổi, tôi cũng trốn lính suốt mười lăm năm.
Ông già không muốn cho tôi mặc áo tu hành cùng với ông, ông già không
cho tôi trốn lính cách đó. Ông cho tôi đi học và mua những giấy tờ giả để
tôi không bị bắt lính, bằng tiền của thập phương. Tôi lấy vợ, bắt buộc phải
có cách sinh nhai, — lấy vợ mà lại vẫn trông vào tiền của thập phương để
sống hóa ra mình là ăn mày thật còn gì, song tôi chẳng biết làm nghề gì để
kiếm ăn hết. Tôi đậu đại học văn khoa, nhưng chẳng có trường nào mượn;
vì bọn giáo viên quân đội ngụy “biệt phái” chúng loan tin bằng cấp của tôi
là bằng mua, thực ra là chúng vậy vo chèn ép, chứ cái bằng đó nó là thực
lực của tôi đấy, có phải mua đâu. Vả, đại học văn khoa như heo con, thật
nghiện chín phần mười, hầu hết đi làm áp phe, bán hàng xách, bán nước
miếng. Vợ tôi cũng đại học văn khoa đấy. Có việc gì mà làm! Một số sĩ
diện cái văn khoa của mình, cày cục vào nghề làm báo. Vào làm báo mới
biết có phải là văn chương chữ nghĩa gì đâu. Tờ báo là cái mặt ngoài để lão
chủ nhiệm có bề ăn nói ở thượng hạ nghị viện ngụy. Mỗi bài báo, bản tin,
từ hai dòng trở lên, đều là “săng ta” hết. Mình muốn làm báo, phải làm đàn
em của nó, nó sai đâu đánh đó, thậm chí đi mua hộ thuốc lá cho ông chủ