GÒ CÔNG - XƯA VÀ NAY - Trang 34

Ký-kết hòa-ước năm Nhâm-Tuất ngày 5-6-1862, sứ-thần Việt-nam là

Phan-Thanh-Giản và Lâm-Duy-Hiệp nhượng cho Pháp ba tỉnh miền Đông :
Biên-hòa, Gia-định, Định-tường.

Ngày 4-7-1863, sứ-bộ Việt-nam xuống tàu L’Européen sang Pháp xin

chuộc ba tỉnh ấy : ngày 5-11-1863, sứ-bộ Pháp-Hoàng Napoléon III tiếp
rước trọng thể, hẹn rằng sẽ trả lời cho Triều-đình Huế sau khi đình nghị về
việc đó.

Sau đó, Pháp-quốc không ưng-thuận cho chuộc ba tỉnh miền Đông, nên

Thiếu-tướng De Lagrandière, ngày 20-6-1867, đoạt thành Vĩnh-long, ngày
22-6 chiếm An-giang, ngày 24-6 chiếm Hà-tiên, và ngày 25-6, De
Lagrandière bố-cáo trọn xứ Nam-kỳ từ đây thuộc về Pháp-quốc.

Do hòa-ước năm Giáp-Tuất, ký kết ngày 15-3-1874, Triều-đình Huế

nhìn nhận sáu tỉnh Nam-kỳ là thuộc địa nước Pháp.

CHẾ ĐỘ CAI TRỊ TẠM THỜI

Sau khi quân-đội Pháp chiếm lấy 3 tỉnh miền Đông : Gia-định, Biên-

hòa, Định-tường, mấy năm đầu, các quan Nam-Triều bỏ đi hết, làng xã thì
không hương-chức, sổ bộ đều lạc mất. Có ít trò nhà dòng biết tiếng La-tinh
theo làm thông-ngôn cho quan binh mà thôi. Lần lần, dân-sự mới qui tụ lại,
hương thôn mới tái lập như xưa.

Đời Đô-đốc Charner, lập tại Gia-định và Mỹ-tho một số đồn Pháp để

cai-trị nhân-dân, có một đội binh yểm-trợ.

Nhiều sĩ quan được lãnh trách-nhiệm cai-trị, gọi là « Quản-đốc bổn-

quốc sự-vụ » (Directeur des Affaires Indigènes) thay thế cho tri-huyện, tri-
phủ người Việt.

Nhiệm-vụ của họ là xử kiện, tiễu-trừ trộm cướp, khảo-cứu phong-tục

và tổ-chức chánh-trị trong xứ. Mặc dầu họ có chức-chưởng hành-chánh,

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.