Trở dậy trong bóng tối
Ban mai và hoàng hôn là những giờ dễ chịu nhất ở châu Phi.
Mặt trời còn chưa thiêu đốt hoặc đã không còn gay gắt nữa, nó
để cho người ta tồn tại, để cho người ta sống.
Từ Addis Ababa đến thác Sabeta là hai mươi lăm cây số. Đi xe
ngang qua Ethiopia là một quá trình thỏa hiệp không ngừng: ai
cũng biết đường rất hẹp, cũ nát, chật ních người và xe cộ, song
họ cũng biết mình phải chen chân vào đó, không những chen
chân mà còn phải di chuyển, tiến lên, hướng tới điểm đến của
mình. Chốc chốc, trước mặt mỗi tài xế, người chăn gia súc hay
người đi đường lại xuất hiện một vật cản, một vấn đề hóc búa,
một khó khăn cần giải quyết: làm sao vượt lên mà không đâm
vào cái xe ngược chiều, làm sao thúc đám bò, cừu và lạc đà của
mình đi nhanh mà không giẫm vào lũ trẻ và những người ăn
mày đang lê lết, làm sao sang đường mà không lao vào gầm xe
tải, không bị sừng bò đâm lòi ruột, không xô ngã các bà các cô
đội trên đầu cả hai chục cân vân vân và vân vân. Vậy mà ở đây
không ai la mắng ai, không ai tức giận, không ai văng tục, chửi
rủa hay nạt nộ, tất cả mọi người đều kiên nhẫn và yên lặng làm
cuộc vượt chướng ngại của mình, lách và né, dùng mưu mẹo,
rào đón, xoay xở, chen chúc, và trước hết, quan trọng nhất, là
tiến lên. Nếu có tắc nghẽn, mọi người đồng lòng và bình tĩnh
cùng tham gia giải tỏa; nếu bị kẹt, tất cả sẽ cùng giải quyết tình
huống này, từng mi li mét một.
Một dòng sông cạn chảy trên lòng đá nứt nẻ, trôi xuôi mỗi lúc
một thấp hơn cho tới khi đến được bờ mép dốc đứng và từ bờ
mép này đổ thẳng xuống. Đó chính là thác Sabeta. Nơi dòng
sông chảy phía trên cao, một cậu bé người Ethiopia tuổi chừng
