hiền hoà, nghiêm chỉnh, tướng mạo và từ tâm hệt như đức Chúa. Chẳng
những thế, Người còn là một nhà học giả.
Nhưng cái táo tợn mà tôi tưởng là tự phụ đó lại là đầu mối cho tôi tìm
hiểu bản chất của Ernest Everhard. Anh giản dị, ngay thẳng, chẳng biết sợ
cái gì và không thích mất thì giờ vào việc xã giao. kiểu cách. Mãi về sau,
anh giải thích: “Em rất hợp ý anh, làm sao anh lại không nhìn thẳng vào
người mà anh ưa thích?” Tôi đã bảo, anh chẳng sợ một cái gì. Anh là người
bản chất quý phái, mặc dầu anh đứng trong phe thù địch của bọn quý phái.
Anh là một siêu nhân, một “Con vật tóc vàng” như Nietzsche 8 đã miêu tả,
và cộng thêm vào đó, anh mang những tư tưởng dân chủ cháy rực trong
người.
Vì mải tiếp những người khác, và cũng vì sẵn có ấn tượng xấu, tôi quên
khuấy mất nhà triết học của giai cấp công nhân, mặc dầu tôi có chú ý đến
anh một hai lần trong bữa ăn – đặc biệt là lúc anh long lanh đôi mắt nghe
các vị mục sư nói chuyện. Tôi nghĩ bụng: anh là người vui tính và tôi hầu
như tha thứ cho cách ăn mặc của anh. Nhưng thời gian cứ đi, bữa ăn cứ tiếp
tục, anh vẫn không buồn nói nửa lời. Trong khi ấy, các vị mục sư bàn luận
miên man về giai cấp công nhân, về quan hệ của nó với Nhà thờ. Nhà thờ
đã làm gì và đang làm gì cho nó. Tôi nhận thấy Ernest không nói làm cho
ba tôi không bằng lòng. Nhân một lúc im lặng, ba tôi yêu cầu anh phát biểu,
nhưng Ernest nhún vai: “Tôi chẳng có điều gì muốn nói cả” và lại ngồi ăn
hạnh đào muối.
Nhưng ba tôi không chịu. Một lúc sau ba tôi bảo:
- Chúng ta có một người giai cấp công nhân ở đây. Tôi tin chắc người đó
có thể trình bày các việc theo một quan điểm mới, vừa hay lại vừa bổ ích.
Tôi muốn nói ông Everhard.
Những người khác tỏ vẻ thích thú một cách lịch sự và giục Ernest tuyên
bố những quan điểm của mình. Thái độ của họ hết sức khoan dung, hoà
