nào bù được chỗ dốt nát của họ trong nghệ thuật chiến tranh. Hãy thử hình
dung hai chục nghìn Ngựa-người bất thình lình xông vào giữa quân đội
châu Âu, làm rối loạn hàng ngũ, làm tan rã các đoàn xe, biến bộ mặt của
các binh lính thành món thịt băm do cú đá đáng sợ của mình.
Thật ra tốt hơn cả nếu chúng ta thay cho việc thực hiện các mưu đồ chiến
tranh chống lại dân tộc tao nhã này, hãy, yêu cầu họ cử một số khá đủ các
công dân của mình đến để nâng cao trình độ văn minh của châu Âu, dạy
chúng ta tuân theo các nguyên tắc của danh dự; chính nghĩa, trung thực, sự
tự kiềm chế, sự đoàn kết, sự dũng cảm, tình bạn, lòng tốt và lòng chung
thủy. Tên gọi của những phẩm hạnh này còn duy trì ở đại đa số các ngôn
ngữ châu Âu và chúng có thể thấy cả ở các nhà văn đương thời cũng như cổ
đại. Tôi có thể khẳng định điều đó mặc dù tôi không thuộc số các nhà bác
học chuyên nghiệp.
Nhưng còn có một nguyên nhân khác ngăn cản tôi ủng hộ sự chiếm đoạt
của đức vua đối với các đất nước mà tôi khám phá. Sự thật tôi có nghi ngờ
vào sự chính nghĩa mà đức vua biểu lộ trong các trường hợp như vậy.
Chẳng hạn: bão đưa một bọn cướp biển đi theo một hướng mà chúng không
biết rõ. Cuối cùng từ trên đỉnh cột buồm thủy thủ tập sự phát hiện thấy một
dải đất. Bọn cướp biển lên bờ để lao vào cướp bóc. Chúng ở giữa những cư
dân hiền lành tiếp đón chúng tử tế. Chúng đặt tên mới cho đất nước này,
mang tên tuổi của đức vua, chúng dựng lên một tấm ván mục hoặc một hòn
đá để đánh dấu, giết hai hoặc ba chục thổ dân, cưỡng bức đưa lên tàu một
số người làm con tin, chúng quay về Tổ quốc và được hưởng sự ân xá. Thế
là xuất hiện một thuộc địa mới, thuộc quyền thượng đế. Khi có khả năng
đầu tiên, người ta phái các tàu tới đó. Những thổ dân hoặc bị xua đuổi, hoặc
bị tiêu diệt, thủ lĩnh của họ bị nhục hình để buộc phải nộp vàng của mình ra.
Tất cả được tự do hoàn toàn để thực hiện bất kỳ hành vi vô nhân đạo nào,
đất bị nhuộm đỏ máu của con em mình. Và bè lũ những tên hàng thịt đê tiện
ấy đã lao vào công việc sáng danh để hình thành một thuộc địa hiện đại, ấn
định để gieo rắc văn minh giữa những người mọi rợ theo ngẫu tượng giáo
và biến cải họ đi theo Cơ đốc giáo.
