khắc, mấy xe được- chở đến. Tôi nhanh nhảu mang mọi thứ xuống. Khoảng
hai chục xe chất đầy thịt và một chục xe chở nước uống. Mỗi xe thịt tôi ăn
hai, ba miếng là hết, tôi đổ mười cái chum sứ chứa trong một xe vào miệng
và tu một hơi. Những xe khác, tôi cũng làm như vậy. Hoàng hậu và các
hoàng tử, công chúa, cùng đoàn nữ tì, dừng lại khá xa trên kiệu.
Khi xảy ra cái việc không hay cho con ngựa của vua, họ mới bước cả
xuống đất và đến bên vua mà tôi xin miêu tả bây giờ. Vua cao hơn tất cả
triều thần một cái móng tay của tôi, như thế cũng đủ làm cho mọi người
phải khiếp sợ. Nét mặt cương nghị và cường tráng, cái miệng kiểu dân
nước Áo, mũi khoằm, nước da ngăm ngăm, dáng đứng thẳng, thân mình,
tay chân cân đối, cử chỉ duyên dáng và tư thế oai nghiêm. Ngài hai mươi
tám tuổi, đã qua tuổi hoa niên và đã trị vì bảy năm đầy hạnh phúc, bởi vì
ngài chỉ có chiến thắng. Để nhìn ngài được rõ hơn, tôi nằm nghiêng, mặt tôi
ngang với mặt ngài. Ngài đứng cách tôi chỉ một fathom rưỡi. Song, từ ngày
ấy, đã biết bao lần tôi cầm ngài trong tay, nên tôi miêu tả ngài chả thể sai
lầm được. Y phục của ngài rất giản dị, cắt kiểu nửa châu Âu, nửa châu Á.
Ngài đội một cái mũ bằng vàng nạm ngọc, cắm một cái lông chim. Ngài
cầm trong tay một thanh kiếm, sẵn sàng tự vệ nếu tôi bẻ gẫy xích. Kiếm dài
tài ba inch, đốc kiếm và bao kiếm bằng vàng nạm kim cương. Giọng nói
thanh, rất trong và rõ ràng, ngay khi tôi đứng tôi cũng nghe rõ từng tiếng
một. Các công chúa cùng các cung tần mỹ nữ và triều thần ăn mặc lộng lẫy,
nên nơi họ đứng làm ta hình dung như một cái váy thêu hoa vàng và bạc,
trải xuống đất. Đức vua luôn miệng nói chuyện với tôi và tôi đáp lại, nhưng
chúng tôi không hiểu nhau đến một tiếng. Một số nhà tu hành và luật gia
(tôi đoán vậy, theo y phục của họ) dự vào câu chuyện của chúng tôi. Họ
được lệnh nói chuyện với tôi, tôi đáp lại bằng tất cả mọi thứ tiếng mà tôi
biết loáng thoáng, tiếng Đức bình dân, tiếng Đức bác học, tiếng Latin, tiếng
Pháp, tiếng Tây Ban Nha, tiếng ý, tiếng pha tạp Franca[1] nhưng đều vô
hiệu. Khoảng hai giờ sau, các vị rút lui. Tôi được một đội cận vệ canh giữ
không cho đám người đông đảo hỗn xược và độc ác cứ định đổ ào vào tôi.
Có kẻ táo bạo nhằm bắn tôi mấy mũi tên lúc tôi ngồi ở bậc cửa, có mũi suýt
trúng mắt trái. Viên sĩ quan chỉ huy tức khắc cho bắt sáu kẻ cầm đầu, và
