GƯƠNG CHIẾN ĐẤU - Trang 49

đều, tuỳ hứng”.

Victor Hugo, Balzac và nhiều văn hào khác nữa khắp thế giới tất nhận lời
đó là đúng. Không thể tuỳ hứng được, không thể cho cái hứng sai khiến
được, phải sai khiến nó. Dù không viết cũng ngồi vào bàn, rồi bắt nó tới.
Jack London ghét cái đời công chức, nhưng ông viết văn đều đều như một
công chức. Đó là một bí quyết thành công của ông. Ít lâu sau, viết đã quen,
ông viết tăng lên mỗi ngày ngàn rưỡi, có ngày hai ngàn tiếng. Và mỗi ngày
phải sửa từ 16 đến 46 trang ấn cảo nữa. Tôi tính ra mỗi giờ sửa nhiều lắm
15 trang ấn cảo. Như vậy mỗi ngày ông phải làm việc một ngày bao nhiêu
giờ để xong hai công việc đó. Viết văn đâu phải là việc nhẹ nhàng như việc
cạo giấy; mà lại làm đều đều như vậy hàng chục năm. Đáng kính chưa?
Trách chi con người vạm vỡ như vậy mà mới bốn mươi bốn tuổi đã lìa đời!
Có ai đọc tiểu thuyết của London mà thương khóc London không?

*
* *

Danh ông đã có mà tiền cũng bắt đầu vô; trước kia hai ngàn tiếng, người ta
trả ông 25 đô la, bây giờ một ngàn tiếng ông được lãnh 20 đô la. Ông hoan
hỉ, viết thư cho bạn: “càng có nhiều tiền tôi càng sống mãnh liệt”.

Bây giờ ông mới nghĩ tới việc lập gia đình. Ông cưới cô Elizabeth Maddern
một cách chớp nhoáng, quyết định trong một hai ngày, rồi chịu khổ trong
năm năm. Vì tánh tình hai người không hợp nhau.

Cưới xong ít lâu, ông qua Anh để điều tra chiến tranh giữa nước Anh và
dân Boers ở Nam Phi, và viết phóng sự về đời sống tối tăm, cực khổ của
dân nghèo ở London. Ông ăn ngủ với hạng bần dân có trong khu vực East
End mà ông gọi là địa ngục trần gian.

Ở Anh ông qua chơi Pháp, Đức, Ý. Rồi trở về Mỹ viết ba cuốn làm cho giới