Nguyễn Hiến Lê
Gương hy sinh
2. Louis Pasteur
Louis Pasteur
NGƯỜI ĐÃ TÌM RA ĐƯỢC MỘT THẾ GIỚI MỚI ,
THẾ GIỚI CỦA NHỮNG VẬT VÖ CÙNG NHỎ
Mấy bữa nay (1), nhật báo nào ở Sài gòn cũng đăng ngay ở trang đầy,
bằng chữ rất lớn, tin “Cúm ! Dịch cúm !”. Dịch cúm phát từ Đông Kinh,
qua Đài loan, Phi luật tân, mã lai vô cao miên và hình như đương sống Sài
gòn. Hơi thấy nóng, ho là người ta đã tin rằng bị cúm ; những thuốc
Asipirine, Aspro, Antigrippaux, Huile goménolée, Colllargol bán chạy
không tưởng tượng nổi. Người ta nhắc lại dịch cúm ở Pháp năm 1953 làm
cho 20.000.000 người mắc bệnh. Tin cuối cùng đăng một vị bác sỹ ở Úc tên
là French đã tìm ra được vi khuẩn cúm ở Đông Á hiện nay, nhưng thuốc trị
thì người ta vẫn chưa kiếm được thứ nào công hiệu hoàn toàn.
Tin đó làm tôi tới Louis Pasteur, nhà bác học đã tìm ra được thế giới vi
trùng, ân nhân bậc nhất của nhân loại. Số danh nhân trong lịch sử đông tây
thì rất nhiều, nhưng số người được cả nhân loại ghi ơn như Pasteur thì rất
hiếm. Nước nào trên thế giới cũng có ít nhất một viện Pasteur để nghiên
cứu về vi trùng học. Hàng trăm đường ở Saigon, Chợ Lớn hồi trước mang
tên Pháp, thì những tên đó ngày nay bị hạ gần hết, cả những tên sang sảng
như Foch, Joffer, De Gaul-le, De lattre de Tassigny, chỉ còn ít tên được giữ
lại : Alexandre de Rhodes, Calmette, Yersin và Pasteur… Mà Calmette,
Yersin đều là những môn đệ gần hay xa của Pasteur.
Pasteur đã làm một cách mạng lớn lao trong y học. Ta có thể nói khoa Tây
y ngày nay mà khắp thế giới dùng, một phần lớn do Pasteur tạo nên.
