(Đức) đã dùng một máy Diesel 15.000 mã lực mạnh bằng sức cả vạn người.
Từ năm 1932, cũng ở Hambourg, một xí nghiệp bắt đầu dùng máy Diesel
chạy điện để kéo xe trên đường rầy; và hiện nay ở Mỹ, các chuyến xe lửa
lần lần có máy Diesel hết.
Có lẽ chẳng bao lâu nữa, xe hơi cũng chạy bằng máy Diesel nhỏ và những
phí tổn chuyên chở sẽ giảm đi nhiều. Tóm lại, máy đó đã giúp cho kỹ nghệ
phát triển mạnh, nó đương xâm chiếm thế giới. Có người còn bảo nó sẽ giải
quyết được phần nào vấn đề xã hội mà người phát minh ra nó, ông Rudolf
Diesel, hồi sinh tiền, đã nêu lên thành một lý tưởng để quyết tâm thực hiện.
*
* *
Đời ông thực long đong, cực khổ từ khi mới sanh cho đến lúc bất đắc kỳ tử.
Thân phụ ông là Théodore Diesel làm nghề may túi, cặp da… ở Augsbourg
(Đức). Khi cách mạng 1848 phát sanh ở Pháp, tình cảnh thợ thuyền rất
đáng thương: họ làm trong nhà máy mười bốn giờ một ngày mà không đủ
ăn, sống lam lũ, bệnh tật; mỗi khi một cái máy mới xuất hiện là hàng ngàn
người thất nghiệp, hàng trăm gia đình đói rét. Họ nổi loạn thì bị đàn áp tàn
nhẫn như ở Lyon. Tại các châu thành lớn, đảng xã hội thành lập; đảng viên
mỗi ngày mỗi đông, truyền bá những tư tưởng xã hội của Babeuf, Louis
Blanc, trước ở Pháp, rồi sau qua các nước khác ở châu Âu. Théodore Diesel
nhiệt liệt hưởng ứng phong trào, nuôi cái mộng làm cho giai cấp thợ thuyền
thành giai cấp chủ nhân ông, và để thực hiện mộng đó, ông bỏ xứ sở, qua
Ba lê sinh nhai.
Tại đó, ông mở một tiệm nhỏ, làm nghề cũ, rồi cưới một người Đức, cô
Elise Strobel, trước làm thị nữ ở Luân Đôn. Họ sanh ba người con mà
Rudolf Diesel (đẻ năm 1858) là út.
Tình cảnh gia đình mỗi ngày một quẫn bách, cho nên Rudolf Diesel phải
