de Chardin được giáo sư Boule giới thiệu cho tôi tại phòng thí nghiệm cổ
sinh vật học của Viện Muséum". Ngay buổi đầu gặp gỡ, Breuil nhận
xét:"Theo tôi nghĩ đó là một tu sĩ trẻ Dòng Tên, trí não bén nhọn một cách
khả quan, tính tình giản dị và nhất là dễ có thiện cảm". Lọt vào Muséum đối
với Teilhard là Kình ngư lọt vào biển cả. Ông được tôn sư là Boule tạo cho
đủ thứ cơ hội học hỏi, nghiên cứu và làm các cuộc thí nghiệm, khai quật
của một nhà tiền sử học. Nhờ uy tín bảo trợ của Boule mà sau khi thụ
phong Linh-mục một năm tức năm 1913, Teilhard được tháp tùng lần đầu
tiên theo phái đoàn khảo cổ để khai quật căn cứ tiền sử quan trọng tại Tây-
Ban-Nha. Phái đoàn do Breuil cầm đầu gồm bác sĩ Obernaier, Wernert và
một số nhà tiền sử học trẻ trong đó có Teilhard. Cũng lối năm 1913,
Teilhard là nạn nhân của một cuộc đánh lừa mà người ta hay gọi là(Cuộc
đánh lừa của Piltdown). Lúc ấy nhờ sự giới thiệu của Boule, Teilhard liên
lạc với nhiều nhà địa chất cổ sinh vật học tại Anh, nhất là với giáo sư
Smith-Woodward và tham gia một cuộc khai quật tai Piltdown để tìm một
cái răng nanh mà thiên hạ đã biết. Ông cùng phái đoàn bị Dawson đánh lừa
một cách khéo léo. Mãi đến năm 1953 ai nấy mới biết là cái răng nanh giả
mạo. Thành ra ngày khám phá đầu tiên, Teilhard kể như là gặp thất bại.
Người củng cố tinh thần ông, truyền thụ những miếng nghề trong khoa
khảo cổ cho ông lại cũng chính là Boule.
3.- Sát cánh tiếp tay Thầy:
Năm 1914, chiến tranh bùng nổ. Teilhard bị động viên với chức vụ y tá.
Ngoài những giờ thi hành bổn phận của một quân nhân ông vẫn thường
xuyên liên lạc với tôn sư. Chiến tranh không làm gián đoạn những nghiên
cứu khoa học của ông. Trái lại đôi khi còn giúp ông nghiên cứu hữu hiệu
hơn nữa. Trong thời gian điều khiển Viện Muséum giáo sư Boule đã sưu
tầm một số khá lớn hóa thạch loại có xương sống. Boule giao cho Teilhard
nghiên cứu hộ các loại có vú ăn thịt. Đây là cơ hội hi hữu đưa dắt Teilhard
đến các công trình to tát sau nầy. Ông làm việc ngày đêm kết quả nghiên
cứu ngoài sức mong muốn của tôn sư. Năm 1916, cũng dưới sự bảo trợ của
