nhà in. Họ Vũ vẫn bản chất cơ mưu, nói chắc nịch, làm ăn cũng chắc nịch
lại thêm cái nết điềm đạm, khiêm tốn, vui vẻ với mọi người, luôn lấy câu
“thu phục nhân tâm” làm chuẩn đích trong nghệ thuật xã giao.
Khởi đầu, vừa làm, vừa nghe ngóng, thử sức mình, nhà in Tân Dân chỉ
vẻn vẹn có một máy in cỡ nhỏ, vài máy công tử đạp chân, nhận in thiếp
cưới, danh thiếp, sổ sách nhà buôn... Công việc chạy đều, có thu có nhập.
Họ Vũ nghĩ ngay đến việc làm lớn. Ông lân la bước vào nghề xuất bản.
Hãy làm chú mèo con bắt chuột chí, ông cho ấn loát loại sách ít trang, giá
rẻ - 25 xu một cuốn: sách Phổ thông bán nguyệt san. Số lượng 2.000 cuốn,
bán quanh Hà Nội. Chỉ độ mươi hôm, sách bán hết. Ông Long xuýt xoa
thầm nhủ: “Thế này thì phi xuất bản bất phú”. Loại phổ thông bán nguyệt
san ra đều, cứ nửa tháng cái máy in cũ kĩ chạy “cà xịch cà tàng” lại thòi ra
một quyển, số lượng nhích dần lên.
Thời vận đến rồi. Họ Vũ đã ngồi phác họa một xí nghiệp ấn loát, một
xưởng in cỡ lớn, với một máy hiện đại Minerve gửi mua bên Pháp quốc.
Cứ như một trận đổi đời. Một sớm, nhà in cũ bị phá, cái máy cũ thảm hại
như chú ngựa già, chưa bị chủ nhân mổ thịt, vẫn được chủ tận dụng sức tàn,
khiêng vào một xó chạy đều đều. Máy hiện đại Minerve từ Pháp đã đến
Việt Nam, chủ nhân được giấy hải quan mời xuống cảng Hải Phòng nhận
máy, xe về Hà Nội.
Họ Vũ phải thuê hai chục thợ phá nền nhà, đào móng, hạ bệ cái máy tối
tân, to như hai cỗ xe tăng chập lại. Tây không quên cử một kĩ sư Tây theo
sang Hà Nội lắp máy, thu một số bạc trả công rất lớn.
Cái máy xe tăng bắt đầu khoe oai lực. Nó chạy êm như ru. Một phút nhả
ra năm chục tờ giấy in khổ báo, tự nó gấp rất ngon lành.
Như đã nói, ông Vũ Đình Long lắm cơ mưu, lại giỏi cả Hán văn lẫn Pháp
văn. Về tài giao dịch thì ít ai bì kịp. Ông vén tay áo, dồn cả trí tuệ vào công
