cần phải thay thế, và thời gian đã cấp bách, gần đến giờ trở lại buồng
giam rồi, giờ mà các phòng sinh hoạt chung và các hành lang sẽ được
giao phó cho những con chó to lớn canh gác suốt đêm. Tù nhân không
phải là những kẻ vô cảm hay vô tình; chính cảnh lao tù này đã khiến
họ hành xử như thế. Cũng hoàn cảnh này đã sinh ra một biểu hiện
khác khó hiểu hơn: những thái độ cuồng ngông chắc chắn đã khiến
nhiều người phải đối đầu với máy chém một cách không cần thiết và
mất mạng oan uổng - đó không phải là thái độ huênh hoang mà là một
kiểu dịch bệnh cứ như đã lây lan từ sự điên loạn của dân chúng. Trong
mùa dịch bệnh, chúng ta nhiều người cũng âm thầm mắc cái chứng
này - một khuynh hướng ghê gớm nhất thời muốn được chết vì dịch
bệnh. Chúng ta ai cũng mang trong lòng những khao khát kỳ lạ chỉ
chực chờ có điều kiện là bùng phát.
Đoạn đường đến ngục Conciergerie ngắn và tăm tối; đêm trong
những buồng giam đầy chuột bọ lạnh lẽo lê thê. Hôm sau, mười lăm tù
nhân được đưa ra tòa xử trước khi Charles Darnay được gọi tên. Cả
mười lăm người đều bị kết án và các phiên xét xử kéo dài cả một tiếng
rưỡi.
− Charles Evrémonde, tức Darnay, - rốt cuộc tới lượt anh.
Các pháp quan ngồi trên ghế quan tòa đội mũ gắn lông chim; nhưng
khắp phòng xử án tràn ngập những chiếc mũ đỏ xác xơ gắn phù hiệu
tam tài. Nhìn bồi thẩm đoàn và đám đông náo loạn kia, Darnay tưởng
như trật tự bình thường đã đảo lộn, bọn tội phạm bây giờ lại xét xử
những người lương thiện. Phường hạ cấp nhất, độc ác nhất, và xấu xa
nhất của một thành phố đầy rẫy hạng hạ cấp, độc ác, và xấu xa, đang
điều khiển phiên tòa: bình luận, tán thưởng, phản đối, mong chờ, và
thúc giục kết quả, ầm ĩ không ngừng. Cánh đàn ông phần lớn đều
mang vũ khí đủ loại; cánh đàn bà một số cầm dao, một số cầm kiếm,
số khác ăn uống trong lúc theo dõi xét xử, nhiều người đan len. Trong
số đan len là một người không ngừng tay với một kiểu đan riêng biệt.
Người đàn bà đó ngồi ở hàng đầu, cạnh một người đàn ông mà Darnay
