HẢI NGOẠI KỶ SỰ
QUYỂN I
ùa xuân năm Giáp Tuất, (Khang Hy thứ 33, 1694), ta tính đi
lên phương Bắc, vì có lệnh gọi của bề trên; tuyển lựa tôi tớ, sửa soạn
hành lý, định đến đầu tháng Hai, ngày tốt, sẽ khởi hành. Kế phát đau
bệnh dạ dày. Nhơn nghĩ, hiện nay xây cất nhà ở, gác kinh, công tác
đương bề bộn; biên tập bộ Đăng đãi 100 quyển, hiệu đính chưa xong; hãy
tạm lấy cớ đương đau, hoãn việc đi phương bắc. Thương lượng với các
người đương sự, nhờ kiếm lời từ chối. Được tạm nghỉ, bèn đóng cửa tạ
khách, vui thú quyển kinh câu kệ, hoặc tưới hoa trồng cây; hôm sớm tiêu
dao, hầu tránh phong trần phiền não. Bước qua ngày mùng 4 tháng Tám,
tri khách gõ cửa bảo có sứ nhơn nước Đại Việt đến. Mời vào ra mắt, sứ
nhơn người tỉnh Mân (Phúc Kiến), tay nâng phong thư giấy vàng, rất
kính cẩn lạy dâng lễ vật, các thứ vàng nam, sông hoa (hoa đằng, thứ mây
song có hoa), lụa vàng, kỳ nam; đoạn quỳ gối thưa rằng: “Đại Việt quốc
vương ngưỡng mộ lão hòa thượng đã lâu năm, ngày nay đốt hương xa
lạy, dâng phong thư trước tòa Sư tử, cúi cầu Đạo giá lai lâm; nếu được
nhận lời, là phước lớn cho hạ quốc vậy”. Hưng Liên tự Quả Hoằng,
người nối dòng tu của ta, được quốc vương phong làm quốc sư, cũng có
gởi kèm thư riêng. Kể từ Tiền vương (tức Nghĩa vương) có thư mời, đến
nay cả thảy ba lần, mời đến ba lần tưởng cũng đã thành tâm lắm vậy. Ta
nay chưa đi phương bắc, nhơn còn nhàn rỗi, sao chẳng rong chơi hải
ngoại cho được mới mẻ tai mắt; hoặc giả sơn xuyên, phong thổ, nhơn vật,
còn nhiều mới lạ ngoài sự nghe thấy tầm thường của ta chăng.
