Thành quách sẵn tre trồng.
Cương thường tuy chẳng biết,
Thờ chúa vẫn hết lòng.
Hỏi thăm triều Trung Quốc,
Ai tài tuấn anh hùng?
Rằng: ra trấn Đại Dũ,
Có Đinh Hoàng Môn công.
Thân thần gởi tai mắt.
Phế phủ giữ biên phòng.
Tiễn hành bày tiệc ngọc,
Ngự bào ban áo rồng.
Bản triều trang anh tuấn,
Như thể còn nhiều ông.
Thẳm thẳm nguồn ân trạch,
Hầu ra khắp biển đông.
Nay ra trấn ngoại quận,
Tối sớm về triều Trung.
Ta về sẽ trần thuật.
Đại Việt muốn cầu phong.
Trong nước dân rất khổ, đất ruộng ít ỏi, lúa chẳng đủ ăn. Dân thổ
trước102 một dải Thuận Hóa, Hội An đều sống nhờ lúa của các hạt
khác. Thổ âm gọi “phạn” là “cơm”, kiếm đủ cơm ăn không phải
chuyện dễ; hoặc dùng cá tôm rau quả ăn trừ cơm, hằng ngày bữa no
bữa đói thất thường. Sau núi trước biển chỗ nào có bãi cát thì dân cất
nhà ở; tùy số dân nhiều ít, tập họp làm một xã, xã có cai, có xã trưởng.
Ruộng cấy lúa, hoa lợi phải nạp vào công khố chừng bảy tám phần
mười, dân chỉ được hưởng hai ba phần mà thôi.
Ngoài ra có người làm nghề đánh cá hái củi, đem về nạp cả cho
bọn cai, trưởng. Bọn này cấp hoàn cho bao nhiêu được nhờ bấy nhiêu.
Thế mà còn phải nạp thuế thân mỗi năm 12.000 đồng tiền (hai quan),
và các thứ tre, gỗ, muối, gạo tùy theo thổ sản. Gặp lúc nhà vua có việc
công, cai xã bắt dân phu ra ứng dịch, mọi người phải lo cơm đùm gạo
