chính danh để hành ác, để nô dịch cả nhân dân Hoa Hạ trong những cuộc
động binh xâm lăng không ngừng nghỉ.
Tần Thủy Hoàng xúc tiến và Hán Vũ đế đã hoàn thành cơ bản cuộc
cưỡng chiếm văn minh Bách Việt. Chưa đủ hào khí và đầu óc quang minh
chính đại nhằm biến giác ngộ thành lẽ sống, Mã Viện chìm đắm trong bể
khổ, chẳng khác gì một đứa con vừa hờn căm cha mình đã giết mẹ, vừa tìm
cách chạy tội cho ông.
Với nhiều bộ não thực dân bẩm sinh của người Hán trong hàng ngũ
Mã quân, hành động của Mã Viện là không thể hiểu được, nếu không muốn
nói là phản bội lợi ích Hán tộc. Nhất thời, Mã Viện còn oai lực, uy tín, nên
chưa ai đả động đến hắn.
Năm 49, Mã Viện hơn sáu mươi tuổi lại đi về phương Nam. Phó tướng
Cảnh Thư muốn theo đường sông đánh nhanh, giết nhanh, diệt chủng. Viện
chần chừ rồi chọn thế núi đồn trú hy vọng kháng chiến quân tự tan rã, y sẽ
bớt tội ác. Đêm nghe trống của người Lĩnh Nam, Viện dựng tóc gáy, mộng
thấy Trưng Trắc rủa xả, ngã lăn khỏi chiếu. Giật mình tỉnh dậy, Viện nhớ
tới những ngày khốn quẫn, lam sơn chướng khí tại Âu Lạc, đi mười trở về
năm, sáu, thê lương chẳng bút nào tả hết. Lại thêm lo sợ nguy cơ thất bại,
vua Hán trừng trị, công lao cả đời hoang phí một khắc, Mã Viện chẳng thiết
ăn uống, người ủ rũ rồi nhiễm gió độc. Cảnh Thư nhờ tâm phúc đưa vua tấu
thư tố cáo Viện dẫn Hán quân vào con đường chết, dịch bệnh hoành hành,
tổn hao không biết bao nhiêu lính. Lương Tùng được lệnh đến trách mắng,
phế chức thống lĩnh của Viện. Có người nhìn thấy đang đêm Mã Viện rủ
tóc, đi chân đất, khổ sở đứng phân bua phải trái trước rừng trúc uyển
chuyển lướt gió như một đoàn nữ quân. Mấy hôm sau Viện chết.
Đến lúc ấy Cảnh Thư mới cấu kết với phò mã Lương Tùng tố cáo Mã
Viện, tư lợi, giấu giếm chiến lợi phẩm chinh Nam làm của riêng. Có thêm
tướng cũ của Viện dẫn bằng chứng, đọa đày quân sĩ, Hán Quang Vũ nổi
giận thu lại ấn Tân Tức Hầu, tuyệt đường con cháu thừa tự. Gia đình họ Mã
