Chú thích:
Ông Cổn là cha của ông Vũ, người sáng lập nhà Hạ. Vua Thuấn sai ông
Cổn trị lụt không thành công, bị giết; sau ông Vũ trị lụt, vua Thuấn truyền
ngôi cho. Đừng lộn ông Vũ này với ông Võ của nhà Chu đời sau.
Tục nước Sở, tháng hai có lễ “lâu”, đông chí có lễ “lạp” để tế thần.
Vì ở núi ít nước, nước hoá quí.
Phong và Cảo đều ở Thiểm Tây, nhà Chu mới đầu đóng đô ở đất Cảo.
Một con sông phát nguyên từ Thiểm Tây, chảy vào Hồ Bắc rồi đổ vào
sông Dương Tử.
Tương truyền vua Yển vương vì thương dân không kháng cự nên Sở
chiếm được nước Từ.
Cung Công là một bộ lạc thời thượng cổ, trước thời vua Vũ đã có lần
xâm phạm Trung Nguyên, thời vua Vũ cũng có thể gây chiến với Trung
Nguyên nữa, nhưng không thấy sử chép việc đó.
Theo các nhà khảo cổ gần đây thì thời đó chưa có sắt, cuối đời Xuân
Thu mới có.
Nguyên văn: “thị dân như phụ mẫu”. Câu này theo Trần Khải Thiên
tỉnh lược mấy chữ (… như phụ mẫu) chi phụ mẫu.
Nguyên văn: bất thính kì khấp là không theo sự khóc lóc.
Một người nổi tiếng chạy nhanh thời xưa.
Nguyên văn là di, có sách giảng là phẳng, có sách giảng là phẳng lần
lần.
Một tầm là tám thước, một thường là hai tầm, thước hồi đó bằng
khoảng một gang tay.
Chữ “tiên sinh” mới đầu trỏ các danh sĩ khắp nơi tụ tập ở Lâm Tri (Tề)
mà được vua Tề trọng đãi (coi phần I), ở đây trỏ hạng người mà ngày nay
chúng ta gọi là học giả.
