làm người ở, gần ba mươi tuổi cũng chẳng thấy bác nói gì tới chuyện chồng
con. Đùng một cái, đến năm ba mươi tuổi, bác Trinh về làng với cái bụng
to tướng, hai tháng sau thì sinh ra một đứa bé trai. Đứa bé ấy chính là thằng
Thuận, bạn chơi thuở nhỏ với chúng tôi. Nghe đâu là đứa con ấy bác đi
kiếm về nuôi, lại có người bảo bác ăn nằm với ông chủ nhà nơi bác làm ô
sin, sau bị phát hiện nên bị đuổi về quê. Mỗi người nói một kiểu, chẳng ai
biết thực tình như thế nào nhưng người ta cũng cứ đồn ầm lên, cũng giống
như chuyện dì tôi vậy.
Thằng Thuận ngày bé còi gí gị vì nhà đói ăn, nhưng cái gì nó cũng biết
làm, ai nhờ cái gì nó cũng hăng hái và nhiệt tình giúp. Hai tuổi nó đã phải ở
với ông ngoại nên nó tự lập từ lúc còn bé tí. Năm tuổi nó đã ngụp lặn ở
khắp các bờ sông, bờ ruộng để mò cá, mò ốc, mùa hè toàn cởi trần và mặc
cái quần rách mông, lại còn không khác gì cái giẻ lau vì dính đầy nhựa cây,
máu bùn đen sì sì. Mùa lũ lịch sử năm tôi năm tuổi, lúc ấy, tôi được ngoại,
được mẹ bao bọc, chẳng biết gì là mất mát, là màn trời chiếu đất, là bữa đói
bữa no. Còn thằng Thuận, nó lên bốn, chỉ kịp theo ông Kiên ôm manh
chiếu cũ chạy ngược lên đê. Hai ông cháu, nhờ vào sự giúp đỡ của bà con
mà sống qua những ngày lũ ở trên đê. Đến khi nước rút, nhà của hai ông
cháu đã đổ nghiêng, đồ đạc trôi hết ra ngoài vườn. Hai ông cháu cặm cụi
làm tạm một cái chòi ở ngoài vườn, rồi nhờ vào sự giúp đỡ của bà con làng
xóm mà cất lại cái nhà tạm, cột kèo cất bằng thân tre, rơm rạ trộn bùn làm
vách. Ăn uống của hai ông cháu thì bữa đói bữa no, chủ yếu là nhờ vào
việc thằng Thuận đi mò mẫm, câu cá ở ngoài sông, hái rau tập tàng, rau
rệu, lá tầm bóp mọc dại ngoài vườn. Vài đồng lương thương binh ít ỏi của
ông Kiên cũng chỉ đủ cho thằng Thuận đi học. Ông không muốn nó nghỉ
học, ông bảo không đi học thì sao mà xóa đói, sao mà giảm nghèo.
Năm thằng Thuận vào lớp sáu, ông Kiên đã bước sang tuổi lục tuần, đột
nhiên ông nói muốn lấy vợ. Họ hàng thi nhau can ngăn ông, nói ông già rồi,
nhịn được tới lúc này thì nhịn luôn đi, còn cưới vợ về làm gì. Bác Trinh
cũng tức tốc ở trên thành phố về, mắng ông sa sả, nhưng rốt cuộc ông vẫn
kiên quyết không thay đổi ý kiến. Hỏi ra, người ông muốn lấy lại là một bà
