9
C
hẳng dám khoác lác gì, nhưng cũng phải nhận rằng đầu óc tôi chưa bao
giờ lại vững đến thế. Lúc này đây, chẳng dại dột gì để cho những cái ngất
ngây ấy đẩy mình lao đầu vào bánh xe. Tôi đã loạng choạng trong chiến
tranh rồi. Trong những ngày nằm nhà thương, tiền lưng thật ra chỉ còn
trông mong vào mấy đồng phrăng còm cõi của mẹ tôi cho mỗi tuần. Chỉ
đến khi thấy có khả năng, tôi mới bắt đầu tính chuyện tìm kiếm đâu đó lấy
một vài món vặt. Trước hết, thử mò tìm mấy lão chủ cũ. Trong số, có một
lão cố vẻ thuận lợi về mặt này, và lão cũng nhận lời tiếp tôi ngay.
Thật đúng lúc, tôi nhớ đến những ngày tăm tối, trước việc tuyên chiến
với Đức ít lâu, tôi đã làm chân phụ việc ngoài giờ ở nhà lão Roger Puta
này. Lão mở tiệm vàng bạc ở gần nhà thờ Madeleine. Công việc của tôi ở
nhà lão kim hoàn đáng ghét ấy chỉ là “việc làm thêm”, tức là lau chùi các
đồ bằng bạc, rất nhiều và rất lắm thứ, nhất là trong những dịp lễ lạt trao
tặng nhau, hoặc do phải mánh mung liên tục, phải giải quyết những chuyện
khó khăn.
Dạo ấy tôi đang theo học trường Y, vất vả khổ sở, cật lực không thôi
(vì thi trượt), nhưng cứ tan giờ học ở trường là tôi lao ngay đến cái phòng
sau cửa tiệm của lão Puta, đánh vật hai ba tiếng đồng hồ với những hộp
đựng sô cô la bằng bạc của lão, đánh cho thật bóng loáng bằng bột tan, đến
tận giờ ăn tối.
Tôi được trả công bằng những bữa ăn khá đầy đủ trong nhà bếp. Ngoài
ra, công việc của tôi còn là, trước giờ đến lớp, dắt mấy con chó giữ cửa
hàng đi dạo và đi đái. Tất tật được bốn mươi phrăng một tháng. Tiệm vàng
Puta lấp lánh hàng nghìn viên kim cương ở góc phố Vignon, và mỗi viên ấy
ít ra cũng bằng hàng chục năm lương của tôi. Ấy thế mà những thứ châu
báu đó cứ luôn luôn nhấp nhánh ở tiệm của lão. Trưng tập vào công việc
phụ trợ tổng động viên, lão chủ Puta này chuyên phục vụ một ngài bộ
trưởng, thỉnh thoảng lái xe ô tô. Ngoài ra, còn có những việc hoàn toàn
